29 (465)

crnnin przewidywano jedną książkę - elementarz. Natomiast zróżnicowany program szkól średnich wyma-(i,;;ii widok iorunkowej specjalistycznej pracy. To zadanie w pierwszym rzędzie minio spełnić Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych wciągając w krąg swoich starań uczonych polskich i zagranicznych.

Pracę nad podręcznikami rozwlązywnno nn drodze tzw. komisu lub konkursu. Metodę komisu czyli zlecenia napisania podręczniku stosowano zwykle do autorów polskich oraz w odniesieniu do przedmiotów,I mających pewną tradycję w nauczaniu dotychczaso-a wym lub wymagających orientacji w życiu kraju. Nsi-i tomiast drogą konkursu, skierowanego do uczonych w kraju i za granicą, starano się uzyskać książki reprezentujące nowsze dziedziny wiedzy. W Ob»->•?.• .cieniu przesłanym w tłumaczeniu do prasy zagranicznejj przedstawiono pokrótce założenia ideowe szkół KomM sji, zamieszczono wskazówki metodyczne i układ n ^riuk, według których podręczniki miały być opracowanMj Zwrócono zwłaszcza uwagę autorów na cel szkól, którąś miały uczynić młodzież „narodową" tj. „najzdolniejsi® służyć ojczyźnie" oraz zaakcentowano zasadę przystępy naści ujęcia ze względu na młodego adresata Tckgfl podręczników miał być w Języku polskim; autorzy IM graniczni mogli je opracować w Języku łacirtikim Ud> francuskim. Regulamin konkursu zobowiązywał vło przestrzegania określonych punktów, m, in. d<j ruuta» słania w danym terminie prospektu, rawl« r ijąccgw treść i układ podręcznika wraz z Jednym roni/i itcip opracowanym w całości. Zawartość podręcznika miała obejmować tekst dla ucznia oraz znacznie obszerniejszy dla nauczyciela. Wobec niskiego jeszcze na ówczat stanu nauki w Polsce liczono nu udział uczonych z zagranicy, jakkolwiek w sferach polskich intelektualistów budziły się ambicje samowystarczalności, motywowane

obawą przed niedostatecznym wczuciem się cudzoziemców w potrzeby kraju,

■■■OH

Tekst Obwieszczenia rozesłano również imiennie do kilku znanych uczonych Jak: Duponta de Nemours ■ w Paryżu, Formey'a w Berlinie, Bella w Lipsku z prośbą o odpowiednie ustosunkowanie się do apelu Towarzystwa i o Jego propagandę w czasopismach. W odpowiedzi adresaci nadesłali już to słowa uznania za świetną formą podania prospektów oraz wyrazy podziwu dla szerokich zamierzeń Komisji, już to krytyką niektórych Jej koncepcji pedagogicznych. Między innymi uwagi tego rodzaju przekazał dyrektor instytucji naukowej w Lipsku. Beli. krytykując dobór i zakres niektórych przedmiotów (brak fizyki doświadczalnej i greki) onu podważył podstawową koncepcją unarodowienia tzkofanklwa poprzez wprowadzenie języka oj-czy łUsju, wyrażając wątpliwość co do możliwości wykładu w Języku pc-tskin: przedmiotów naukowych, nie nui jnoytn w tej dziedzinie tradycji W ąrynikU MKPhązania kontaktów z zagranicą prace Towar systwa do Ksiąg Elementarnych zyskały ha po-I Macsemu, JwL-^trra w wyższych kręgach spo-Irraeóatwa. zainteresowany eksperymentem polskim świat pedagogów uczonych obcych, a w rezultacie przy-nfcsdy p>xvatł tO |<dnąj Jakości konspektów — i zaledwie kilka piwbrrcsnikow Wśród 27 pozycji wydanych W ciągu drfaWnoirt Towarzystwa 5 było opraćówa-nveh prtsa    cudzoziemców; Kajwybitniejśźyrn

l nich by) matematyk genewski, Szymon LTTufllier, cieszący sią dużym uznaniem wśród pedagogów polskich. Opracował on dla szkół narodowych. 3 doskonałe podrączniki .4rytm*t gku {Geometria (1780.) i Al-pthro    dzięki czemu wyniki nauczania matema

tyki w szkołach Komisji okazały się z czasem najlep-