279

świadczy jedynie o kontakcie ptaków z wirusem, bez względu na stopień jego zjadliwości, a nawet z herpeswirusem indyków (HVT).

Piśmiennictwo. 1. V. BttLOW V.: Zbl. Vct. Mcd. 16B. 97. 1969.    2. V. BULÓW V.:

Am. J. Vct. Rcs. 32. 1275. 1971. — 3. COTTRAL G.E. (red.): Manuał of standardized methods for vctcrinary microbiology. Comstok Corncll L'nivcrsity Press, Ithaca 1978.

—    4. ELLIOTT A. Y.: Dissert. Abstr. Intern. 33B, 4408. 1973, ref. Vet. Buli. Abstr. No 3285,

1974.    5. ESPOSITO J.. LUKERT P. D.. EDISON C. S.: Am. J. Vet. Res. 33, 171. 1972.

—    6. GOLMK W.: Niektóre metody wykrywania zakażeń wirusami białaczkowo-mięsako-

wymi. Materiały Konferencji,.Białaczki drobiu i choroba Mareka”. Wyd. Instytut Weterynarii, Puławy 1973.    7. HAIDER S. A., LA PEN R. R., KHNZY S. G.: Poult. Ści. 49, 1654.

1970.    8. HA.VIDY K, SEYOIAN M.: Appl. Microbiol. 20, 356, 1970. — 9. MAR-

QIJARDT W. W.: Appl. Microbiol. 23, 942, 1972. — 10. Methods in Marck’s discasc research. Summary of a Workshop Conferenee of AAAP. Avian Dis. 14. 820, 1970. — 11. S.IIJR1N W. N„ IWANOWA G. A., KR ASNOBAJFW F. A.. FOMIN J. W.: Laboratornaja diagnostika wirusnych bole/nej żywotnych. Kolos, Moskwa 1972. — 12. SPENCER J. L.. CALNFK B.W.: Am. J. Vet. Res. 31. 345. 1970.

Wirus zapalenia nosa i płuc (rhinopneumonitis) koni oraz wirus ronienia klaczy

Sposób postępowania diagnostycznego jest taki sam dla obu wirusów do niedawna uważanych za jeden o zróżnicowanym tropizmie. Koński herpeswirus 4, EHV-4 (equine herpesvirus 4) jest główną przyczyną choroby układu oddechowego (rhinopneitmonilis) u koni, natomiast spokrewniony z nim, ale odrębny koński herpeswirus 1, EHY-l (cquine herpesvirus 1) stanowi pierwotną przyczynę epizootycznego ronienia u klaczy, śmierci nowo narodzonych źrebiąt i zapalenia mózgu.

Próbki do badania

Podanie badanym zwierzętom dużych dawek kortykosteroidów 1 mg deksametazonu i 2 mg prednisolonu na 1 kg m. c. domięśniowo, przez kilka (3—6) dni przed pobraniem prób zwiększa szanse izolowania wirusa od zwierząt latentnie zakażonych.

Do badania przesyła się wypłuczyny z jamy nosowej lub wymazy na tamponach albo próbki objętych procesem chorobowym narządów padłych zwierząt.

W przypadku ronienia klaczy lub urodzenia słabych źrebiąt, ginących w ciągu około tygodnia, przesyła się albo cały płód, albo pobrane narządy płodu, zwłaszcza próbki płuc, wątroby i śledziony w podwójnym zestawie jeden do badań wirusologicznych, drugi do badań histopatologicznych w 10% formalinie. Badanie serologiczne krwi klaczy, która poroniła, ma małą wartość diagnostyczną.

Wykazywanie obecności wirusa

Wykrywanie antygenów wirusa. Stosowany jest w tym celu bezpośredni odczyn IF.

Zakażanie hodowli komórek. Najbardziej przydatne okazały się jednowarstwowe hodowle komórek nerki konia, świni, komórek nerki płodu bydła oraz komórek HeLa. Najwięcej wirusa zawierają płuca i ich zawiesiną zakaża się hodowle.

W przypadku pozytywnym stwierdza się zmiany cytopatyczne w komórkach nerki konia i płodu bydła w 1—3 dni po inokulacji, a w komórkach HcLa po 1—2 dniach. Obserwuje się ogniska zaokrąglonych komórek, a w późniejszym okresie tworzenie się wielojądrzastych komórek olbrzymich, po czym warstwa hodowli rozpada się.

Dla zwiększenia szans izolacji wirusa wskazane jest równoczesne zakażanie kilku rodzajów komórek, gdyż szczepy terenowe, nawet serologicznie identyczne, mogą wykazywać różnice w zdolnościach nam-nażania się w różnych komórkach.

Zakażanie ssących chomików. Metoda ta jest kosztowna, czasochłonna i nie zawsze daje pozytywne wyniki. Ponadto matki często zjadają młode, co jeszcze bardziej utrudnia wykonanie badań. Zawiesiną badanego materiału zakaża się 1—2-dniowe ssące chomiki dootrzewnowo, dawką 0,1—0,2 ml. W przypadku pozytywnym zwierzęta giną po około 4—8 dniach. Potwierdzenie rozpoznania uzyskuje się wykonując badanie histologiczne ich wątroby na obecność wewnątrzjądrowych ciałek wtrętowych.

Identyfikację wirusa wykonuje się w odczynie scroncutralizacji w hodowlach komórek, a także za pomocą OWD. U koni występuje też. należący do grupy Herpes, wirus otrętu koni wykazujący odrębność serologiczną.

279