Źródło: Rocznik Statystyczny. GUS f 1998J
Jak powszechnie wiadomo, nawet następny ważny element startu
życiowego czyli zawarcie małżeństwa nie zmienia zasadniczo sytuacji
młodych ludzi w naszym kraju. Między innymi w związku z tymi zjawiskami od lat socjologowie mówią o ?,przedłużonym dojrzewaniu
społecznym” polskiej młodzieży. Jeśli chcielibyśmy przyjrzeć się wy-
kształceniu i sytuacji życiowej tych osób musielibyśmy dokonać przeliczeń danych gusowskich, ale uzyskane wyniki i tak nie dałyby nam dokładnego obrazu, ponieważ w różnych tabelach statystycznych dane są „cięte” według nieporównywalnych kategorii wiekowych.
Jak widać z powyżej przedstawionych danych, nie ma jednolitego progu symbolizowanego przez zakończenie edukacji, który poszczególne roczniki przekraczałyby w tym samym czasie. Sytuacja życiowa młodych ludzi różnicuje się zasadniczo już na poziomie wyboru szkoły średniej. Wybór ten przesądza w znacznym stopniu o dalszej drodze życiowej. Socjologowie polscy niejednokrotnie zwracali uwagę na dramatyzm wyborów dokonywanych nie do końca świadomie przez bardzo młodych 14-15-letnich ludzi decydujących się na porzucenie szkoły lub dalsze kształcenie bądź pod wpływem rodziców, bądź kolegów, bądź pod presją zaistniałych tu i teraz okoliczności życiowych.
Zmierzenie liczebności środowisk podatnych na oddziaływania różnych nurtów kultury młodzieżowej jest sprawą bardzo trudną. Orientacyjnie można przyjąć, że młodzież aktywna, zaangażowana w jakąś działalność oraz biorąca udział w jakiejkolwiek formie życia stowarzyszeniowego .(formuła od luźnego ruchu do „kadrowej” organizacji!
stanowi około 1/8 ogółu młodzieży w naszym kraju [Fatyga 1993cj.10 V podanej liczbie mieszczą się więc zarówno „konformiści”, jak i „radykałowie”; młodzież „alternatywna” i „upartyjniona”; „zrzeszeni” i „luźni sympatycy” czy „wakacyjni subkulturowcy”.
Na potrzeby tej pracy przyjmuję, iż interesująca mnie szczególnie młodzież to zarówno nastoletni uczniowie ostatnich klas szkół podstawowych, uczniowie szkół średnich oraz studenci i inni „młodzi dorośli”, którzy, mając nawet za sobą moment startu życiowego, zarazem nie zrywają związków z grupami subkulturowymi, organizacjami, ruchami i środowiskami, w których koncentruje się przeważająca część lub -rzadziej - całość ich aktywności życiowej. Jak widać z przytaczanych wyżej danych statystycznych, o potencjalnej klienteli młodzieżowej kul-
10 W cytow anej publikacji podaję taką wielkość w oparciu o dosyć żinudne przeliczenia i ekstrapolacje danych GUS, CBOS, oraz danych pochodzących z dokumentów organizacji, partii, grup, mchów i aktywnych środowisk młodzieżowych.
53