542 Marta Kołodziej-Hajdo, Anna Surowiec
Jak powszechnie wiadomo, proces absorpcji funduszy europejskich napotyka wiele przeszkód, wynikają one z przyczyn zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych. W przypadku sektora MSP do naj istotniej szych barier należy zaliczyć:
a) zbyt małe rozmiar} środków finansowych kierowanych z Unii Europejskiej do przedsiębiorców;
b) ograniczenia finansowe/kapitalowe, polegające na konieczności zapewnienia tzw. wkładu własnego;
c) skomplikowaną procedurę aplikacyjną i czas jej trwania;
d) zbyt długi czas oczekiwania na środki finansowe - trudności związane z końcowym rozliczeniem datacji;
e) przeszkody związane z tzw. czynnikiem ludzkim;
f) pozostałe utrudnienia.
Jak pokazują doświadczenia związane z minionym okresem programowania (lata 2004-2006) oraz dotychczas przeprowadzone konkursy, w praktyce występuje znaczna przewaga popytu na fundusze europejskie nad ich podażą. Poziom alokacji środków na realizację działań w ramach programów adresowanych do MSP jest zbyt mały w stosunku do potrzeb, które odzwierciedla chociażby liczba składanych wniosków (często alokacja środków w ramach danego działania jest przekraczana kilka czy nawet kilkanaście razy). Powoduje to duże niezadowolenie wśród przedsiębiorców, którzy zachęcani do korzystania z programów wsparcia decydują się na złożenie wniosku. Po zamknięciu konkursu okazuje się, że budżety programów już się wyczerpały z powodu dużej liczby aplikacji, które złożyli przedsiębiorcy (np. POIG), i o dofinansowaniu decyduje na przykład kolejność złożenia dokumentów albo też w ramach danego działania planowany jest jeden nabór lub tylko dwa nabory w całym okresie programowania.
Dużą barierą zniechęcającą do starań o pomoc publiczną jest również niewystarczająca ilość własnych środków wymaganych przy staraniu się o dofinansowanie unijne. Częściowa refundacja poniesionych wydatków z funduszy europejskich jest możliwa przy zapewnieniu pozostałej części kapitału niezbędnego na realizację projektu. W przypadku wielu podmiotów jedynym źródłem zapewnienia finansowaniajest kredyt bankowy, leasing itp. Wiąże się to z koniecznością ponoszenia dodatkowy ch kosztów: odsetek, prowizji, opłat manipulacyjnych, które nie podlegają dofinansowaniu z funduszy europejskich. Zaciągnięcie tego typów zobowiązań podraża koszt}' realizacji przedsięwzięcia, które w razie niepowodzenia może zakończyć się „katastrofą finansową” dla przedsiębiorcy.