300 (14)

stcmatycznych znacznie przewyższa składów.) błędów przypadkowych. Pozycja po-v stała z przecięcia się dwóch linii pozycyjnych jednoczesnych jest również obar-czona wymienionymi błędami Pojawiaj;) się leż błędy grube lub omyłki. Tc ostatnie zc względu na duże wartości liczbowe odbiegają wyraźnie od rozsądnych wyników obliczeń, przez co są łatwe do wykrycia.

Błędy grube w pozycji

Błędy grube przy dwóch liniach pozycyjnych powstają najczęściej w wypadku pojedynczych pomiarów wysokości obu ciał niebieskich Wskutek tego błąd zaistniały w jednej z linii pozycyjnych powoduje przesunięcie pozycji obserwowanej w/dluż drugiej linii pozycyjnej. Taka po/ycja obserwowana oddala się znacznie od pozycji zliczonej Błąd pozycji tego typu jest niebezpieczny i trudny do wykrycia, gdy po zycja zliczona jest bardzo niedokładna, a pozycja rzeczywista znajduje się z dala od pozycji zliczonej. / tego powodu pozycja z dwóch linii nic jest zbyt j>cwna i doświadczeni nawigatorzy traktują ją z rezerwą. Aby zapobiec powstawaniu błędów grubych, stosuje się pomiary seryjne wysokości obu ciał niebieskich.

Błędy systematyczne w pozycji

Jeżeli się założy, że obie linie pozycyjne są obarczone tylko błędami systematycznymi o nic znanej wartości i znaku, to określona pozycja obserwowana będzie się znajdować na dwusiecznej kąta przecięcia się tych linii Dwusieczna ta jest w pewnym sensie ekwiwalentną linią pozycyjną, co wynika / rys. 15.23.

Rys. J5.23. Wykreślanie linii ekwiwalentnej przy dwóch liniach po/>cyjnych

Jeżeli obie linie pozycyjne przesunie się równolegle w kierunku azymutu o stałe w-artości j,. $2*    .....to uzyska się szereg punktów p_lt P₂, P_y% ... Po ich po

łączeniu powstaje dwusieczna. Równanie dwusiecznej otrzymuje się przez odjęcie od siebie równań obu linii pozycyjnych. Po przekształceniach uzyskuje się zależność

300