272 (12)

Z ekonomicznego punktu widzenia koszt maszyny powinien być względnie mały przy dość dobrych jej właściwościach technicznych i eksploatacyjnych. Maszyna powinna być niezawodna w pracy, trwała przy małych gabarytach, powinna szybko wykonywać operacje, mieć dużą pojemność pamięci i jednocześnie łatwość programowania. itp. Oczywiście wszystkie te cechy nie mogą być równocześnie spełnione. Duża pojemność pamięci odbija się ujemnie na szybkości wykonywania operacji. Zwiększenie zaś szybkości obliczeń komplikuje programowanie.

Na zakończenie należy powiedzieć, że maszyna jest na tyle „inteligentna”, na ile inteligentny był człowiek, który napisał program.

U.3. ASTROGRAFIKI

14.3.1. Astrografiki do określania pozycji

Jedną z metod skracania czasu określania pozycji z gwiazd jest stosowanie specjalnie przygotowanych grafików. Zasada ich budowy polega na odwzorowaniu kół pozycyjnych ze sfery niebieskiej na powierzchnię walca. Są to wycinki powierzchni Ziemi o szerokości kilku stopni podzielone na rejony, na które naniesione

są odcinki kół pozycyjnych kiłku wybranych gwiazd. Sytuację laką dla dwóch gwiazd przedstawia rys. 14.I4.

Odwzorowane na siatkę Mcrlca-tora linie jednakowych wysokości są oznaczone odpowiednimi kolorami: czerwonym, zielonym i niebieskim. Grafiki opracowuje się na podstawie efemeryd gwiazd dla danego roku. W dolnej części mapy w specjalnej tabelce znajdują się

Rys. 14.14. Zasada budowy astrogra-tików do oknSbnij pozycji z gwiazd poprawki zmian współrzędnych chwilowej pozycji, w wyniku zmian współrzędnych gwiazd, dla lat następnych. Poszczególne linie jednakowych wysokości gwiazd naniesione są na mapę w odstępach co 10'. Linie pełnych stopni wysokości są zaznaczone odpowiednimi liczbami (rys. 14.15). Na bocznych pionowych skalach mapy są podane szerokości geograficzne. Na dolnych i górnych poziomych skalach mapy są umieszczone miejscowe kąty godzinne punktu Barana.

272