313
7. METALOPLASTYKA
Zabarwienie mosiądzu posiadającego różną zawartość cynku wymaga innych roztworów niż miedź. Również mosiądz przed barwieniem musi być wypolerowany, odtłuszczony i wytrawiony.
Do trwałego zabarwienia mosiądzu na kolor żółtopomarańczowy zanurzyć w roztworze: [woda lOOml «- siarczan miedziowy CuS04 • 51 I>Ó l:5g + chloran potasu KCIO* l,5g| o temperaturze 50-60nC, na kilka minut.
Barwę czekoladowobrązową na mosiądzu otrzymamy gotując przedmioty przez 15 minut w roztworze: [woda lOOml + octan miedziowy Cu(CH(COO)2 6,5g + siarczan miedziowy CuSO.| • 5H2O 4,5g + siarczan glinowo-potasowy AIK(S04)2 1 121LO 2gJ, po czym umyć w zimnej a następnie w gorącej wodzie 1 natłuścić oliwą.
Czernienie mosiądzu z połyskiem przeprowadza się po wypolerowaniu przedmiotu i kąpieli w roztworze: [woda lOOml -1- węglan miedziowy C11CO3 70g + wodorotlenek amonu NH4OH 400ml] o temperaturze 40"C przez 10-15 minut.
Czernienie matowe mosiądzu po odtłuszczeniu i trawieniu odbywa się przez nacieranie powierzchni gorącym roztworem: [woda 90ml + azotan miedziowy CuCNO.^ 250g] + [woda lOrnl + azotan srebra Ag.NO-, l,5gj
0 temperaturze 50°Ć.
Barwienie aluminium i jego stopów. Całokształt obróbki galwanicznej
1 chemicznej i aluminium i jego stopów nazywa się elóksalacją (elektrolityczna oksydacja aluminium). Cykl operacji czysto chemicznych dających zabarwioną powłokę tlenkowy nazywa się alodynowaniem. Najłatwiej proces ten przebiega jednak na czystym aluminium i o jak najmniejszej porowatości powierzchni. Również skład chemiczny stopu odgrywa dużą rolę. Na przykład zawartość krzemu ogromnie utrudnia polerowanie a następnie utlenianie. Krzem powoduje występowanie ciemnych plam.
Należy również pamiętać, że malowanie aluminium ze względu na małą przyczepność lakierów jest nieskuteczne. Dlatego przed malowaniem powierzchnie aluminium należy utlenić.
Barwienie aluminium ma na celu wprowadzenie w mikropory powierzchniowej warstewki tlenku aluminium barwników nieorganicznych lub organicznych.
Do barwników nieorganicznych należy [2-6% roztwór wodny szczawianu żelazowo-amoitowego FetNHjj^CjÓa).!] o temperaturze 65“C barwiący na kolor złoty w czasie 0,5-4minut.