31 (432)

że jej najlepsze ^c^ęci wystarczą do możliwie stabilnego umiejscowie-. _na rynku pracy, mimo że statystyki wzrostu bezrobocia w grupie ^nia Jwentów szkół w żaden sposób nie uprawniały do optymizmu (staty-^a^^s^. quS wskazywały na ponad 30-procentową stopę bezrobocia osób ^St wieku 15-24 lata tylko w 1999 roku).

^W Giermanowska (2001, s. 229) uważa, że w latach dziewięćdziesiątych _w Polsce wskazać dwie nie występujące wcześniej strategie za-

Thowań młodzieży związanych z pracą:

1) zrobić karierę” - strategia nakierowana na uzyskanie bardzo wy-kiego wykształcenia, otwierającego drogę do prestiżowej pracy, w dal-^S° zaś kolejności do szybkiego zrobienia możliwie spektakularnej kamery zawodowej połączonej z wysokimi gratyfikacjami materialnymi, ⁿ 2) „nie zostać na bezrobociu” - strategia oznaczająca wzmożony wysiłek włożony w znalezienie dowolnej pracy lub innych źródeł zarobkowania, z dala od rozległych enklaw biedy i całkowitego marazmu spo-łecznego.

Są to więc dwie zasadniczo różne grupy młodych ludzi, z których większość (także z drugiej grupy) zdaje sobie sprawę z wagi wykształcenia, różnie jednak postrzega, w zależności od życiowych okoliczności i charakterystyki środowiska funkcjonowania, swoje szanse i możliwości na rynku pracy.

3. Orientacje edukacyjne i zawodowe młodzieży - eksplikacje i zastosowania empiryczne

Dokonując choćby wyrywkowego przeglądu zagadnień kształcenia, pracy czy kariery zawodowej zakorzenionych w świadomości młodzieży i odzwierciedlanej w dokonywanych przez nią ewaluacjach rzeczywistości, wyłania się możliwość zaadaptowania do aparatury pojęciowej opisującej ^w tym zakresie młodych ludzi pojęcia orientacji, od którego rozpoczęły się rozważania w poprzednim podrozdziale. Bowiem obok globalnie poję-J orientacji życiowej, będącej warunkiem i skutkiem istnienia sensu ycia w świadomości człowieka, możemy też mówić o orientacjach typo-^giczno-sytu^Hy^ (Gerstmann, 1987), dla których punktem odnie-określone fragmenty rzeczywistości społecznej, orientacjach t^. ^owy^ch (Gańczarczyk, 1994) czy badaniu poszczególnych aspek-fragn™⁰¹¹^-^ ^^c*^owy^ck (Hejnicka-Bezwińska, 1997). Uwzględniając ową ^mości ^entac^^> której podlega rzeczywistość społeczna w ludzkiej świado-_s 57_5g?°^^em^ ^z ^^e^nicji orientacji indywidualnych Ziółkowskiego (1990, sie cM i ^yP^rowadzić określenia orientacji szczegółowych, na które będą ^{ę Składał}y następujące elementy:

31