321 (2)

Ryc. 20. Pobieranie lewego gruczołu ślinowego żuchwowego psa (wg Tierkela): A — gruczoł ślinowy żuchwowy, B — węzeł chłonny żuchwowy

a tym samym w ślinie. Ślinianki żuchwowe mieszczą się powierzchownie w okolicy tylnej krawędzi żuchwy, z tyłu za powierzchownymi żuchwowymi węzłami chłonnymi, są kształtu eliptycznego, długości około 5 cm i szerokości 3 cm, a pokrywa je włóknista torebka (ryc. 20).

W przypadku otrzymania wycinków w glicerolu należy część ich (resztę pozostawia sic do ewentualnego późniejszego powtórzenia badania) przełożyć do innego naczynia i przez kilkakrotne płukanie (nalewanie, delikatne mieszanie, dekantacja) usuwać glicerol. Jest to w^rażnc zarówno ze względu na użycie materiału do próby biologicznej (glicerol powoduje podrażnienie tkanki przy domózgowej inokulacji), jak leż dla sporządzenia dobrych preparatów mazanych.

Wykazywanie obecności wirusa

Badanie mikroskopowe na obecność ciałek Negriego. Róg Ammona jest miejscem, w którym najłatwiej można je wykazać. Według zaleceń WIIO należy wykonać najmniej po 6 preparatów z każdej strony mózgu najpierw z rogu Ammona, później kory mózgu i w końcu z móżdżku. Preparaty sporządza się metodą odciskową albo przez wykonanie rozmazu i jeszcze wilgotne zanurza się bezpośrednio w barwniku Sellersa, pozostawia na kilka sekund (1—5 $, w zależności od grubości preparatu), spłukuje wodą wodociągową, suszy w^r temperaturze pokojowej, bez używania bibuły, i ogląda pod mikroskopem (immersja).

Metoda Sellersa jest szybsza i prostsza niż inne metody, gdyż równocześnie następuje utrwalenie i barwienie preparatu. Barwnik sporządza się przez zmieszanie dwu części 1% roztworu błękitu metylenowego w absolutnym alkoholu metylowym (wolnym od acetonu) z jedną częścią 1 % roztworu fuksyny zasadowej w absolutnym alkoholu metylowym (wolnym od acetonu). Składniki miesza się starannie razem, lecz nie sączy się mieszaniny. Barwnik przechowuje się w naczyniach ze szklanym korkiem; w^rartość sporządzonego barwnika jest znacznie wyższa po 24 godzinach; zabezpieczony przed wyparowaniem zachowuje nieograniczoną trwałość. To ostatnie prowadzi do silniejszego działania fuksyny (dodatek alkoholu metylowego przywraca właściwą równowagę). Ticrkel zwraca uwagę na nieprzydatność wody wodociągowej w pewnych okolicach do spłukiwania preparatów'.

Najlepsze w-yniki barwienia uzyskuje się przy badaniu świeżej tkanki mózgowej. W miarę postępowania rozkładu gnilnego różnicowanie barwne jest mniej wyraźne. Ciałka Negriego zachowują swe właściwości barwienia się, jednakże ich identyfikacja staje się trudniejsza, gdyż cały rozmaz (tło) przybiera barw-ę zbyt czerwoną. Ciałka Negriego są zwykle kształtu okrągłego (lecz obserwuje się również inne postacie), wielkości od 0,24 do 27 pm, koloru purpurowoczerwonego. Są to ciałka cytoplaz-matyczne, leżące zwykle między jądrem a jednym z rogów' komórki lub w wypustce ciała komórkowego. Cytoplazma barwi się na niebiesko, jądra i jąderka — na ciemnoniebiesko, tkanka podścieliskowa — na ró/ow'o, a czerwone krwinki na pomarańczow-oczerw^rono. Najbardziej charakterystyczną cechą ciałek wtrętowych jest ich wewnętrzna struktura, która pozwala na całkowicie pewną ich identyfikację. Wewnątrz widoczne są małe ziarenka, bazofilne ziarnistości barwy ciemnoniebieskiej, a nawet czarnej, wielkości 0,2—0,5 pm.

Bezsporna wartość diagnostyczna wykazania ciałek wtrętowych dla stwierdzenia zakażenia wścieklizną jest powszechnie przyjmowana. Jednakże u zwierząt zdrowych, szczególnie u kotów i białych myszy, można stwierdzić twory, których obecność może powodować pewne trudności diagnostyczne.

?) — Diagnostyka... 321