336 (6)

WC - 84,8%, TiC, TaC, NbC - 9,7%, reszta kobalt. Twardość

1600 HV.

W skład węglików spiekanych typu G wchodzi WC (75+94%) i kobalt (6+25%) (tylko jeden gatunek zawiera 0,2% węglików TiC, TaC, NbC). Jest 8 gatunków o twardościach 870+1400 HV. Służą do wyrobu narzędzi do obróbki plastycznej lub urabiania kopalin.

Węgliki typu B o składzie 89+93% WC i 7+11% Co są stosowane do urabiania kopalin.

14.69.    Co to są stellity?

Są to stopy na osnowie kobaltu o składzie: 2+3% C, 35+55% Co, 25+33% Cr, 10+25% W oraz do 10% Fe. Struktura tych stopów jest zbliżona do węglików spiekanych; składa się z węglików na osnowie kobaltowej. Mają niską temperaturę topnienia (ok. 1270°C), dzięki czemu można je napawać na ostrza narzędzi i nie wymagają już potem żadnej obróbki cieplnej. Są też wytwarzane w postaci płytek, a mniejsze narzędzia można z nich bezpośrednio odlewać. Ich twardość dochodzi do 62 HRC, a w temperaturze 600°C - ok. 50 HRC. Wytwarza się i stosuje również stopy stellitopo-dobne na osnowie żelaza (np. 3+4% C, 1% Mn, 33% Cr), które są tańsze, ale mają gorsze własności. Cechuje je dość dobra odporność na ścieranie do temp. ok. 300°C. Ich twardość wynosi ok. 57 HRC.

14.70.    Co to są węglikostale?

Są to materiały narzędziowe na osnowie żelaza, wytwarzane metodami metalurgii proszków. Składają się z fazy twardej o udziale objętościowym 45 +60% i osnowy metalowej, którą może być stal niskostopowa lub wysokostopowa (narzędziowa, kwasoodpoma, szybkotnąca, maraging). Najczęściej stosowaną fazą twardą jest TiC, rzadziej TiCN, WC, VC. Węglikostale mogą być hartowane i odpuszczane. Twardość po hartowaniu wynosi do 1100 HV. Nie miękną do temp. ok. 500+800°C. Po wyżarzeniu można je obrabiać przez skrawanie. Są stosowane na wykrojniki, matryce, stemple, walce, sprawdziany. Innymi materiałami narzędziowymi są materiały metalowo-diamentowe, które również wytwarza się metodami metalurgii proszków z diamentów syntetycznych lub naturalnych. Osnowę stanowi brąz cynowy, rzadziej stal wysokostopowa.

14.71.    jakie są materiały narzędziowe niemetalowe?

Są to azotek boru (borazon), węglik krzemu (karborund), wąglik boru, azotek krzemu (SigN*), ZrOa i AI2O3 (korund). Mają one nie

336