367 (5)

15.28.    Co to jest stop anticorodal?

Stop anticorodal, oznaczany w PN symbolami AlMglSilMn (PA4), ma skład: 0,7+1,5% Mg; 0,2+1,0% Mn; 0,7+1,5% Si i 0,2% Ti. Cechuje się dobrą odpornością na korozję, ale tylko po przesyceniu i naturalnym starzeniu, natomiast w stanie wyżarzonym lub po przyspieszonym starzeniu jego odporność korozyjna znacznie spada. Utwardzanie wydzieleniowe zwiększa twardość i wytrzymałość stopu. Jest on plastyczny i spawalny. Znajduje zastosowanie w przemyśle lotniczym, samochodowym, chemicznym i spożywczym. Wytwarza się z niego blachy, pręty, druty, kształtowniki, rury i odkuwki matrycowe.

15.29.    Co to jest stop avial?

Stop avial, oznaczony w PN symbolami AISilMgCu (PA10), zawiera: 0,1+0,5% Cu; 0,45+0,9% Mg; 0,15+0,35% Mn; 0,5+1,2% Si i 0,15% Ti. Ma skład i własności podobne do anticorodalu (PA4). Ma od niego wyższą wytrzymałość, ale nieco mniejszą odporność na koronę.

15.30.    Co to jest stop duraluminium?

Nazwę duraluminium (dural)¹ stosuje się do grupy stopów wieloskładnikowych aluminium przeznaczonych do obróbki plastycznej i utwardzania wydzieleniowego. Głównym przedstawicielem jest stop o zawartości ok. 4% Cu, ok. 1% Mg i ok. 1% Mn. Jako domieszki mogą występować Si i Fe do 0,7%. W Polskiej Normie są ujęte stopy (AlCu4Mgl) (PA6), AlCu4Mg2 (PA7), zawierające dodatkowo 0,2% Ti oraz AlCu4MgO,5 (PA21) bez tytanu. Stopy te ulegają starzeniu w wyniku wydzielania się z przesyconego roztworu faz A1Cu2 i Mg₂Si. Ich własności są zależne od obróbki cieplnej (temperatury starzenia). Po starzeniu naturalnym osiągają wytrzymałość ok. 430 MPa. Starzenie przyspieszone obniża ich twardość, ale zwiększa ciągliwość. Durale są stosowane do wyrobu obciążonych elementów samolotów i pojazdów. Wytwarza się z nich blachy, pręty, rury, drut (na nity), kształtowniki. Wadą du-rali jest ich stosunkowo mała odporność na korozję (zwłaszcza stop PA9). Zapobiega się temu drogą platerowania blach czystym aluminium lub poprzez anodowe utlenianie (eloksalowanie).

15.31.    Na czym polega obróbka cieplna durali?

Durale są typowymi stopami* do utwardzania wydzieleniowego, polegającego na przesycaniu od temp. ok. 500°C i starzeniu, któ-

Nazwa pochodzi od franc. dur — twardy.