P 1660
Moc tarcia NT = Tcv = Tx • 12 v = 4,3
12
ob
I .Mil
vtżz\ 7~~ Czop |
m | |
Ul " Panr |
—a— |
11 |
Rys. 11.60. Schemat łożyska wzdłużnego z panwią stałą dla dwóch kierunków obrotów
Współczynnik tarcia fi = = -g- = 2,6 • lQ-3.
•2,45 = 126 = , Kc T
s x>68
W obliczeniu pominięto tarcie powstające na drugiej powierzchni n -czopa tarczowego przeznaczonej dla przeciwnego kierunku obrotów | ^ ciążenia.
Najprostszym typem łożyska wzdłużnego jest łożysko ustalające wału maszynowego. Tworzą je boczne powierzchnie kołnierzy panwi łożyska poprzecznego, współpracujące z powierzchniami odsadzeń na wale. Ze względu na znikome siły na nie działające powierzchnie te wykonuje się płaskie. Rys. 11.59 przedstawia główne łożysko ustalające wału korbo-
Rys. 11.59. Łożysko ustalające walu korbowego
wego pionowego tłokowego kompresora. Prawidłowe położenie obu panewek zapewniają kołki ustalające. Siły wzdłużne przenoszą sią tarczowy korpus łożyska, który z kolei jest zaciśnięty w odpowi wytoczeniu w ramie maszyny. Kształt całości wynika ze sposobu de tażu wału korbowego. Łożysko jest smarowane obiegowo pod cisni _ Uszczelnień nie ma. Olej wycieka z niego do wnętrza kadłuba Jeśli siła wzdłużna jest większa, na powierzchniach nośnych kons się system segmentów. Wytyczne doboru ich kształtu i wymiarów sa
vv punkcie 11.6. Zasada konstrukcji dla wału o jednym kierunku **tów jest podana na rys. 11.56, dla wału o dwóch kierunkach obrotów,
lim
Klinowate segmenty nośne mogą być nacięte na pierścieniach panwio-h iub na czopie tarczowym. Decydują o tym względy technologiczne uchowe. W łożyskach o częstym rozru-j zatrzymywaniu pod obciążeniem^,
Ustąpi zużycie powierzchni ślizgowych, rtytkie segmenty mogą ulec starciu. Ce-loWym będzie nacięcie ich na części wykonanej z twardego materiału. Powierzchnia części współpracującej będzie wykonana ze stopu łożyskowego.
^Rozprowadzanie smaru w łożysku musi odbywać się zgodnie z działaniem siły odśrodkowej, od osi wału na zewnątrz. Dzia- ^ lanie ssące czopa tarczowego jest wystarczające do wytworzenia podciśnienia w smarze, jeśli ciśnienie smaru na dopływie do łożyska jest zbyt małe. Może to być powodem powstawania banieczek par smaru w jego strudze. Zjawisko to zaburza proces tworzenia się klina smarnego w łożysku. Podniesienie ciśnienia smaru na dopływie wymaga np. przydławienia
wypływu z łożyska. Promieniowe rowki rozprowadzające smar wykonuje zamknięte, jeśli łożysko nie wymaga intensywnego chłodzenia lub otwarte jeśli chłodzenie odbywa się drogą zwiększenia obiegu smaru. Przekrój rowków wzmagających obieg wylicza się z potrzebnego do chłodzenia natężenia przepływu smaru i prędkości przepływu. Zakłada się ^ poniżej 3 m/s.
^Warunkiem prawidłowej pracy tego typu łożyska jest możliwie równo-^erny rozkład obciążenia na całej powierzchni czopa tarczowego. Uzy-ac go można przez zachowanie dokładnej równoległości powierzchni noś-JJ* CZoPa i pierścienia panwiowego i ich płaskości. Te cechy geome-J"CZne łożyska mogą psuć się wskutek błędów wykonawczych, montażo-T ’ °dkształceń sprężystych i nierównomiernych dylatacji cieplnych.
aności w zachowaniu prawidłowej geometrii powierzchni nośnych ropy * barami łożyska, obciążeniem i prędkością obwodową. Rys. 11.61 są stawia wzdłużne łożysko dla dużych obciążeń. Pierścienie panwiowe Zl tlone na oddzielne części, z których każda jest podparta na dwóch ji0lri.Zowych sprężynach. Sprężyste podparcie ma na celu uzyskanie rów-^ ,erneg° obciążenia wszystkich części. Dokładne wykonanie klinowa-t Se§mentów nośnych, zwłaszcza o małych kątach <5, jest bardzo trudne