3 (1012)

98

7.4. Przebieg ćwiczenia /.4.1. Część pomiarowa^

Przygotować do pomiaru następujące przyrządy i wymienne elementy stanowiska:

-    licznik czasu /sekundomierz, stoper lub licznik elektryczny/,

-    obciążniki i klocek hamulcowy; ciężary ich są następujące:

klocek hamulcowy    = 5,14 [N]

2 obciążniki małe G^ ⁼ 4,86 [N]

1 obciążnik duży    = 9,50 [n]

Wykonać po trzy pomiary czasu ruchu od chwili wyłączenia sprzęgła do zatrzymania się wirujących elementów, zmieniając po każdej serii obciążenie klocka hamulcowego. Z wyjątkiem pierwszego pomiaru - tj. bez włączenia hamulca. W tym przypadku należy wykonać tylko jeden pomiar. Przy dobrym łożyskowaniu wału i osadzonym na nim kole zamachowym trzy pomiary czasu, nawet przy stosunkowo niewielkich obrotach początkowych, trwałyby zbyt długo.

Wszystkie pomiary należy wykonać przy początkowej ilości obrotów /nJ wskazanej przez prowadzącego ćwiczenia. Ze względu na trudności utrzymania silnika przy stałych obrotach należy przy obrotach większych od n_g wyłączyć silnik, a sprzęgło wyłączać w momencie, ędy obroty spadną do n_g.

Pierwszy pomiar należy wykonać bez włączania hamulca i w ten sposób określić moment oporu tarcia w łożyskach. Następne pomiary wykonać z hamulcem dla następujących obciążeń:

G - 5,14 N G o 10,00 N G - 14,64 N G = 19,50 N G = 24,36 N

-    tylko ciężar klocka

-    klocek + obciążnik mały klocek + obciążnik duży

-    klocek + obciążnik duży + obciążnik mały klocek + obciążnik duży + 2 obciążniki małe

7.4.2. Część obliczeniowa

W części obliczeniowej należy obliczyć:

1.    Wartość średnią czasu dla trzech pomiarów czasu każdej serii /z wyjątkiem biegu wału bez hamulca/.

2.    Wartość momentu hamowania ze wzoru (7.9) dla każdej serii pomiarowej.

2

Moment bezwładności mas wirujących J = 0,402 kgm , n_o»n_s.

3.    Wartość momentu tarcia w pomiarach z zastosowaniem hamulca ze wzoru

^Mt - % - «hl Ln»]    7.11

gdzie:

”hn

^Mh1

-    moment hamowania n-tego pomiaru z hamulcem

-    moment hanjowania pierwszego pomiaru bez hamulca

Błędy pomiarowe bezwzględny i względny momentu hamowania dla każdej serii pomiarów, które należy obliczyć według podanych niżej zależności.

7.5. Analiza błędów

Wartość momentów hamowania obliczona była ze wzoru:

«h

Tfrt.

30 t,.

Biorąc pod uwagę dokładność przyrządów, którymi dokonano pomiarów i dokładność odczytów wielkości mierzonych należy oszacować błędy: AJ , An^ i At /przyjąć AJ = 0,005 kgm²/.

Z pochodnych cząstkowych funkcji należy obliczyć współczynniki

^a1 =

^5Hh	irn0	^Mh
0 J	30 tk	J
3M. n	J TT
^3no	30 tk	^no
0Mh	J 3T	n 0
atk	30 (t	k)^2	*k

(7.12)

Błąd bezwzględny pomiaru należy określić jako sumę geometryczną poszczególnych błędów

A M.

h = / (^ar^AJf ⁺ (^a2 * ^An0)^⁺ (^a3* ^AtkT

■7.13)

a błąd względny

<5R

AR.

“h “ M_v

100 %

(7.14)

7.6. Treść sprawozdania

Sprawozdanie z ćwiczenia powinno zawierać:

a/ opis stanowiska wraz z rysunkiem, b/ protokół z wynikami pomiarów i obliczeń,

c/ uzasadnienie przyjętych błędów i szczegółowe obliczenie błędów bezwzględnych i względnych, d/ wykres = f(G) na papierze milimetrowym, e/ opis prżebiegu zależności = f(G) , f/ wnioski końcowe