3 (1889)

•    zaburzenia wzrokowe (pozapałkowe zapalenie n. wzrokowego), występują nagle, bez przyczyny, często przemijają, występują tzw. mroczki;

•    uszkodzenia nerwów ruchowych gałki ocznej( zez, podwójne widzenie, nierówność źrenic);

•    zaburzenia słuchowe (niedosłuch, świsty, szum w uszach)

• ubytkowe objawy ruchowe (niedowład/porażenie) - głównie o charakterze spastycznym - są one wynikiem uszkodzenia dróg piramidowych przez powstanie ognisk demielinizacyjnych w rdzeniu kręgowym. Niedowład dotyczy głównie k.k.d. - początkowo to uczucie zmęczenia po wysiłku fizycznym, potem osłabienie występuje ostro i nagle.

Niedowłady i porażenia w początkowej fazie choroby wykazują skłonność do poprawy - często znacznej, aż do całkowitego ustąpienia, w dalszym przebiegu SM objawy ruchowe jednak znacznie narastają. Występuje wzmożenie napięcia mięśniowego typu scyzorykowego lub sztywność i duża skłonność do tworzenia przykurczów zgięciowych;

•    zespoły móżdżkowe - zaburzenia równowagi, chodu, drżenie zamiarowe, dysmetria - głównie k.k.g., dyzartria - głównie mowa skandowana;

•    zespoły pozapiramidowe - spowolnienie ruchowe, przymusowy śmiech, płacz;

•    zaburzenia wegetatywne - nieprawidłowości w oddawaniu moczu (zatrzymywanie moczu w okresie wczesnym, nietrzymanie moczu w okresie późnym), zaparcia, niemoc płciowa u mężczyzn, zaburzenia miesiączkowania u kobiet;

•    objawy czuciowe - różnego rodzaju i nasilenia - cierpnięcie, mrowienie, palenie, pieczenie głównie k.k.g. Chorzy skarżą się też na uczucie przechodzenia prądu wzdłuż kręgosłupa (objaw Lhermitte'a) lub od karku do k.k.g. Zaburzenia czucia głębokiego, rzadziej powierzchniowego.

•    napady padaczkowe (rzadkie)

• zaburzenia psychiczne - otępienie, depresja, euforia, chwiejność emocjonalna, zespoły histeryczne, zespoły hiopochondryczne;