340 (6)

14.78.    Co to są stale austenityczne kwasoodporne?

Są to stale, które oprócz chromu i niklu (wprowadzanych w większych ilościach niż do stali nierdzewnych) zawierają również molibden i miedź. Pierwiastki te poprawiają odporność na działanie kwasu siarkowego. Polska Norma przewiduje następujące stale kwasoodporne: H17N13M2T i 00H17N14M2, które są odporne na działanie H₂S, wód naturalnych, H2SO4 do 20% i do 40°C, H3PO4. Nie są odporne na HC1 i HF, ale są odporne na korozję między-krystaliczną i spawalne. Są też wyżej stopowe stale: 0H23N28M3TCu i 0H22N24M4TCu, które są odporne na działanie 20%-owego kwasu siarkowego w temp.l00°C, a stężonego w temperaturze pokojowej, wrzących kwasów organicznych (mrówkowego i mlekowego), chlorków, HC1 do 4%. Są odporne na korozję międzykrystaliczną i spawalne.

14.79.    Co to jest korozja międzykrystaliczną stali nierdzewnych i jak się jej zapobiega?

Korozja ta jest wywołana powstaniem na granicach ziam węglików chromu (Cr₂3C₆), wyciągających chrom ze strefy przygranicznej. Jeśli jego zawartość w roztworze spadnie poniżej 12%, ulega on korozji podobnie jak stal zwykła. Korozja międzykrystaliczną niszczy spójność materiału, sięga na duże głębokości i jest trudno zauważalna. Często można ją wykryć po głuchym dźwięku. Zapobiega się jej przez:

-    ograniczenie zawartości węgla do 0,02+0,03%;

-    stosowanie przesycania stali od temp. 1000+1100°C, co prowadzi do równomiernego rozkładu węgla;

-    unikanie po przesyceniu nagrzewania do temp. 500+800°C, aby przeciwdziałać wydzielaniu się węglików na granicach ziarn (jest to niemożliwe wówczas, gdy stale muszą być spawane);

-    wprowadzenie do stali tytanu lub niobu, co najmniej w ilości 5 do 10 krotnej zawartości węgla. Dodatki te tworzą trwale węgliki typu MC usuwające węgiel z roztworu i tym samym uodpamiają stal na korozję, nawet po spawaniu. Niob, chociaż droższy, daje lepsze efekty, gdyż nie wypala się podczas spawania.

14.80.    jakie własności mechaniczne mają stale austenityczne?

Stale austenityczne cechują się dobrymi własnościami mechanicznymi. Po przesyceniu są ciągliwe. R_m = 500+700 MPa, R, ■ * 250 MPa, A — powyżej 40%. Granicę plastyczności można znacz-nie zwiększyć przez dodatek azotu lub przez zgniot.

340