400 (3)

15.108.    Jakie są wieloskładnikowe brązy manganowe?

Stosuje się stopy miedzi z manganem z dodatkiem innych pierwiastków. Na przykład stop CuMnl2Ni2, zwany manganinem, cechuje duża oporność elektryczna, mała siła termoelektryczna i mały temperaturowy współczynnik oporu elektrycznego. Jest stosowany na precyzyjne oporniki wzorcowe. Stop CuMnl3A113, zwany izabelinem, ma dobre własności wytrzymałościowe do temp. 300°C i dużą oporność elektryczną. Stopy o zawartościach > 20% Mn i > 20% Al nazywają się stopami Heuslera i charakteryzują się silnymi własnościami ferromagnetycznymi. Stopy z manganem (0,5+15%) i krzemem (2+3%) nazywane stopami isi-ma mają dobrą wytrzymałość (R_m = 500+750 MPa, rosnącą z zawartością Mn). Są stosowane na łopatki turbin.

15.109.    Co to są miedzionikle?

Są to stopy miedzi z niklem, z ewentualnym dodatkiem innych pierwiastków. Są interpretowane na podstawie układu Cu-Ni, w którym występuje nieograniczona rozpuszczalność składników w stanie ciekłym i stałym. Największe zastosowanie znalazły: stop o zawartości ok. 20% Ni zwany nikieliną (np. CuNil9) i stop o zawartości ok. 40% Ni zwany konstantanem (CuNi40Mnl). Ze stopu CuNi25 wyrabia się monety. Nikieliną cechuje się dobrymi własnościami plastycznymi i dużą odpornością na korozję. Konstan-tan znalazł głównie zastosowanie w elektrotechnice oraz do wyrobu termoelementów (np. w połączeniu z miedzią lub żelazem). Termopary chromonikielina-konstantan cechują się prostoliniową charakterystyką do temp. 800°C. Stop CuNilO ma bardzo dobrą odporność na działanie korozyjne wody morskiej i przewiduje się jego wykorzystanie do pokrywania kadłubów statków. Złożone miedzionikle z dodatkiem krzemu, aluminium, manganu i żelaza (zwykle w ilości do 2%) stosuje się na elementy grzewcze (oporowe) oraz w przemyśle okrętowym. Spośród stopów o przewadze niklu najważniejszymi są monele (patrz pyt. 15.111).

NIKIEL, KOBALT I ICH STOPY

15.110.    Jakie są własności i zastosowania niklu?

Nikiel jest metalem cięższym od żelaza (p = 8,9 Mg/m³), ale jego temperatura topnienia jest nieco niższa niż żelaza i wynosi 1452°C. Krystalizuje w sieci Al o parametrze a = 0,35238 nm. Nikiel cechuje duża odporność na korozję i dlatego jest stosowany do galwanicznego pokrywania żelaza. Własności wytrzymałościo

we niklu w s1 I Au ^s MF

umocnić przez (topowy do st; do stopów wie tiolityczną, k gatunki niklu

[,11. jakie są stopy [ Najczęściej w I tykorozyjne i iwa - z międli kiami Poza 1 chromel i alui dH Co to są mor Są to stopy n: dodatkami że lościowe (R_m aż do 500°C. elementy apj wytwarzania twarzane mc dodatek krze

jilllCotosąnoy Są to stopy : dobną do sr< to argentan 20+35% Zn. polerowania miotów ozdo ilR Co to są nic Są to stop; (10+0%) i e własności ż grzewcze pi rające 20% ne plastycz zowych do 1

jakie są ter Do termop NiA12Mn2S