szczególnych kończyn, mechanika zajmująca się sterowaniem mchów człowieka i poszczególnych części ciała, mechanika związana z medycyną pracy i medycyną sportową. Rozróżnia się żalem biomechanikę inżynierską, medyczną, sportową itp.
Układ mchu dzieli się na układ kostno-stawwy i mif£nio*y. Jest on kierowany układem sterowania, w skład którego wchodzi kilkupoziomowy zhierarchizowany układ nerwowy. Poszczególne poziomy układu sterowniczego mają wprawdzie pewien stopień autonomii, jednakże całość podlega sterowaniu centralnemu. Bodźce mchowe są przesyłane do odpowiednich mięśni, które są źródłem sił dla mchu w stawach.
Liczba kości u ludzi młodych wynosi 356. natomiast liczba mięśni - około 640. Mięśnie dzielą się na trzy rodzaje, a mianowicie: poprzecznie prążkowane (szkieletowy). mięsień sercowy oraz mięśnie gładkie. Mięśnie szkieletowe stanowią źródło sil dla układu mchowego. Do sterowania tym układem zaangażowanych jest ponad 420 tysięcy komórek nerwowych (komórki mchowe), które znajdują się w rdzeniu kręgowym. Każda z komórek stcmje tak zwaną jednostką motoryczną zawierającą od kilku do kilkuset włókien mięśniowych. Wartość siły rozwijanej przez mięsień zależy od liczby jednostek motorycznych. stopnia skrócenia pojedynczych jednostek motorycznych oraz geometrycznego układu tych jednostek w mięśniu. Składają się one łącznie z około 6 miliardów włókien mięśniowych i około 6 bilionów włókicnck mięśniowych. Kości i mięśnie stanowią układ dźwigniowy odpowiadający w mechanice układowi dźwigni i sprężyn. Mięśnie wy zwalają czynną silę podczas skurczu, dlatego też wykonanie każdego mchu związane jest z dwoma układami mięśni zginaczy i prostowników, które działają amagomstycznic. Schematyczny przykład dźwigni kostno-stawowej przedstawiono na rycinie 14.47.
W punkcie A znajduje się punkt zaczepienia wypadkowego obciążenia Q przedramienia. w punkcie B - punkt przyczepu ścięgna mięśnia dwugłowego ramienia będącego źródłem siły F. Siła ta z przedramieniem tworzy kąt # Oś obrotu przechodzi przez, staw łokciowy (punkt C). Ramię siły (ż stanowi odcinek AC. nalo-
Ryc. 14.47. Przedramię jako przy kład dźwigni jednostronnej: a - urhemat dźwigni, h - rozkład sił.
b
412