418
10. Optymalizacja
Zmienna sztuczna stała się teraz zmienną prawostronną. Zdarza się to wcześniej lub p6iui • w każdym zadaniu spełniającym założenia z §■ 10.1. Odrzucając x6 i podstawiając zero pozostałe zmienne prawostronne, otrzymuje się wektor dopuszczalny dla pierwotre (pięć i owym i arowego) zadania. Zmienna sztuczna nic jest już potrzebna w obli czeniach. Po dwóch iteracajch (zamianie x3 i x4. a potem x2 i x5) kryterium maksimum jest spełnione i otrzymuje si ę/** = 3 dla (x, , x2. x3, x*, xs) = (4, 1, 5, 0, 0). W trudniejszych sytuacjach może być potrzebne wprowadzenie wiciu zmiennych sztucznych.
Dane zadanie może mieć wiele rozwiązań optymalnych, ale oczywiście je5l określone jednoznacznie. Taka sytuacja ujawnia się w obliczeniach w ten sposób, żc co najmniej jedna ze zmiennych prawostronnych nic występuje w wyrażeniu dla / obowiązującym wtedy, gdy jest spełnione kryterium maksimum.
Przykład 10.2.3. Znaleźć maksimum wyrażenia
/=2-*4
przy warunkach
x3=6—2x4 + x2,
xt=2— x4+ x2, x3 = 3+ x4-2x2, xi&0.
Kryterium maksimum jest spełnione. Wobec tego punkt (2,0, 6,0, 3) jest rozwiązaniem optymalnym. Jest jednak f=fmjtx=2 dla dowolnego x2. W istocie x2 można zwiększyć do 3, nic obniżając wartości żadnej ze zmiennych lewostronnych (wr cym przypadku x>) poniżej zera. Jeśli zamienimy x2 i x5 i przyjmiemy x4=x5 = 0, to otrzymamy inne rozwiązanie optymalne (f, f, 0, 0). Ogólnym rozwiązaniem powyższego zadania jest odcinek prostej łączący te dwa rozwiązania, tzn. zbiór punktów c (2, O, 6, 0, 3)+ (l —c) ($, |» T • ^ ® dla l.
Metoda sympleks ma wiele wariantów. Zmienne można zamieniać na różne sposoby, np. gdy rozwiązuje się na komputerze duże zadanie, można z pożytkiem poprzestać hi pierwszym punkcie sąsiednim, który zwiększa wartość/ i nic szukać punktu dającego flaJ większy przyrost tej wartości.
że (\*
; pozostać
Wyniki obliczeń można umieszczać w tablicach podobnie jak wf eliminacji Gaussa (zob. przykład 5.3.1). Niezbędne wzory' łatwo wyprowadzić; zob. zadanie 3 do tego grafu. Takie wzory mogą być też potrzebne, gdy nie korzysta się ze standardowych °P***gp4 kowanych programów, ani z fabrycznego pakietu podprogramów, lecz pisze się w program optymalizacji liniowej.
Metodę sympleks opisuje się niekiedy inaczej; zob. np. Gass {I45J. Mówi się, dej iteracji) jako wektory bazowe wybiera się/n kolumn macierzy {ai}) z (10.1.2),s