44 (212)

UKŁAD TŁOKOWO-KORBOWY

niającym o wymiarach 85 x 105 x 12 mm, włożonym do pokrywy. Ta aluminiowa pokrywa jest uszczelniona specjalną pastą. Oba specjalne pierścienie uszczelniające są wykonane z materiału o nazwie Viton.

Korbowody. Korbowody są odkute ze specjalnej stali. W główkę korbowodu jest wciśnięta tu lejka łożyskowa wykonana z brązu, służąca do ułożyskowania sworznia tłoka. Do obrobionego otworu łba korbowodu są włożone panewki korbowe. Obie części łba korbowodu są połączone śrubami M9 x 1. Na obu częściach łba jest naniesiony taki sam numer, odpowiadający numerowi cylindra, w którym korbowód jest zamontowany.

Korbowody montowane w silniku muszą odpowiadać trzem warunkom:

—    mieć jednakową masę całkowitą (wszystkie),

—    oś główki korbowodu musi być równoległa do osi łba,

—    rozmiary panewek muszą odpowiadać rozmiarowi czopa korbowego, na którym korbowód jest montowany.

Korbowody są wykonywane z pewną tolerancją masy i są selekcjonowane na dwie grupy. Grupa korbowodów lżejszych jest oznaczona żółtym znakiem, a grupa korbowodów cięższych znakiem niebieskim. Dopuszczalna różnica mas w każdej grupie wynosi maksymalnie 8 gramów. Nierównoległość osi otworów główki i łba korbowodu nie może być większa niż 0,03 mm na odcinku 100 mm.

Panewki nie mają oznaczenia średnicy. Rozmiar panewki określa się przez pomiar jej grubości mikromierzem. Panewki dla nominalnej średnicy czopa wału korbowego mają grubość 1,490 mm. Dla 1., 2. i 3. wymiaru naprawczego czopa grubość panewki zwiększa się kolejno o 0,125 mm. Tolerancja grubości panewek wynosi -0,007...0,000 mm.

Tłoki. Tłoki (rys. 1.11) są bimetalowe. W lekki stop aluminium, z którego jest wykonany tłok, wtopiono (między otworami piast sworznia tłoka) stalowy pasek, który ogranicza zmiany średnicy tłoka wskutek rozszerzalności cieplnej w podwyższonej temperaturze. Dzięki takiej konstrukcji rozszerzalność tłoka jest minimalna, co umożliwia zmniejszenie luzów montażowych tłoka w tulei i zachowanie małego oporu spowodowanego tarciem. Zmniejszeniu uległy także: zużycie tulei, hałas i zużycie oleju silnikowego.

Każdy tłok ma trzy pierścienie (rys. 1.12). Pierścień górny jest wykonany ze stali i pokryty warstwą chromu. Środkowy pierścień jest wykonany z żeliwa. Oba pierścienie mają grubość 1,5 mm. Pierścień dolny składa się z trzech części, a jego całkowita grubość wynosi 3 mm.

Sworznie tłoków. Sworzeń tłoka jest osadzony ruchowo w piastach tłoka i główce korbowodu. Przed wysunięciem z tłoka sworzeń jest zabezpieczony z obu stron pierścieniami osadczymi.

Koło zamachowe. Koło zamachowe tworzy montażową całość z wieńcem zębatym, który jest osadzony na kole na wcisk, po uprzednim podgrzaniu wieńca do wysokiej temperatury. Wieniec zębaty, z którym zazębia się koło zębate rozrusznika podczas rozruchu silnika, jest hartowany indukcyjnie. Koło zamachowe jest wy równoważone statycznie, a dopuszczalne niewyrów-noważenie nie może przekraczać 0,1 N-cm. Wyrównoważenia dynamicznego dokonuje się po zamontowaniu koła zamachowego w silniku. Przed demontażem koła zamachowego należy oznaczyć jego położenie względem wału korbowego. W tym celu rysę na kole pasowym, osadzonym na wale korbowym, należy ustawić naprzeciw oznaczenia 0° na pokrywie rozrządu i wtedy wykonać znak (farbą lub w sposób mechaniczny) na kole zamachowym w miejscu znajdującym się w tym położeniu naprzeciw śruby wkręconej w kołnierz kadłuba silnika.

Koła zamachowe w silnikach S 781 135B i S 781.136B mają wyfrezowaną część krawędzi (patrz rys. 1.41). Podczas montażu na wał korbowy w tych

47