46 (257)

92 • Słowniczek

st

Słowniczek

b

•    Balast - dodatkowy ciężar (najczęściej woda) zabierany przez paralotniarza

w celu dociążenia skrzydła.

•    Barograf - rejestrator przebiegu lotu, zapisujący jego podstawowe parametry (m.in. wysokości, czas).

•    Busola - przyrząd pokazujący kierunki świata bez konieczności jego wypoziomowania.

-c-

•    Centrowanie komina - umiejętne krążenie pozwalające na najefektywniejsze wykorzystanie noszenia "termicznego.

•    Cięciwa skrzydła - linia łącząca dwa najdalej oddalone punkty profilu lotniczego.

•    Cunuilonimbus - silnie wypiętrzona burzowa chmura klębiasta, z której wypada opad

i której towarzyszą gwałtowne ruchy powietrza.

•    Cumulus - chmura klębiasta, która jest oznaką istniejących pionowych prądów powietrznych.

-1)-

•    Doskonałość - zależność pokonanej odległości do utraconej w tym czasie wysokości.

•    Duże uszy (klapy) - celowe podwinięcie końcówek skrzydła w celu wytracenia wysokości.

•    Dysza - wąwóz, żleb czy' przełęcz powodujące zwiększenie prędkości przepływającego powietrza.

niesymetrycznym przeciągnięciem paralotni, połączona z dużym opadaniem.

•    Krawędź natarcia - linia łącząca najdalej do przodu wysunięte punkty na skrzydle.

•    Krawędź spływu - linia łącząca najdalej do tyłu wysunięte punkty na skrzydle.

•    Lądowanie spadochronowe - lądowanie z dużą prędkością pionową, zbliżoną

do prędkości opadania na spadochronie.

•    Lądowisko - miejsce (często specjalnie wyznaczane) do lądowania paralotni.

•    Linka ratownicza - linka zapasowa potrzebna w różnych sytuacjach awaryjnych (np. po lądowaniu na drzewie).

•    Linka sterownicza - linka, za pomocą której zagina się odpowiednią część krawędzi spływu.

•    Linki nośne - linki łączące skrzydło

z pilotem poprzez taśmy nośne i karabinki.

•    Lot ślizgowy - lot w spokojnym powietrzu.

•    Lot termiczny - lot z wykorzystaniem termicznych prądów wznoszących.

•    Lot żaglowy - lot z wykorzystaniem dynamicznych prądów wznoszących.

-_N-

•    Nawietrzna - część terenu czy przeszkody terenowej, na którą napływa wiatr.

•    Niż - obszar o obniżonym ciśnieniu atmosferycznym.

•    Noszenia - obszary, w których prądy powietrzne wznoszą paralotnię.

O

• Front atmosferyczny - obszar ścierania się mas powietrza o różnych właściwościach.

• GPS - satelitarny system ustalania położenia geograficznego.

•    Inwersja - wzrost temperatury powietrza wraz z wysokością.

•    Izohara - linia łącząca punkty o tym samym ciśnieniu.

•    Izotermia - stała temperatura powietrza nie zmieniająca się wraz z wysokością.

K

•    Karabinek - metalowy łącznik o dużej wytrzymałości (np. łączący taśmy nośne z uprzężą).

•    Kąt natarcia - to kąt pomiędzy kierunkiem napływających strug a cięciwą profilu.

•    Korkociąg - rotacja spowodowana

•    Obrys - linia opisana na rzucie lub rozłożonym skrzydle.

•    Opory aerodynamiczne - różnego rodzaju opoty wywoływane przez aparat latający podczas lotu.

•    Poduszka powietrzna - specjalny worek napełniający się podczas lotu powietrzem i chroniący pilota podczas upadku.

•    Podwinięcie boczne-jednostronne, niesymetryczne podwinięcie skrzydła paralotni.

•    Podwinięcie krawędzi natarcia - czołowe lub boczne podwinięcie krawędzi natarcia miękkopłati:.

•    Powierzchia skrzydła - obliczona geometrycznie powierzchnia płata nośnego.

•    Prędkość ekonomiczna - prędkość lotu, której towarzyszy najmniejsze opadanie.

•    Prędkość opadania - prędkość, z jaką paralotnia zmniejsza wysokość lotu.

•    Prędkość optymalna - prędkość największej doskonałości w nieruchomym powietrzu.

W

— ■ (Pi

•    Prędkość postępowa - składowa pozioma prędkości względem powietrza (maksymalna, minimalna, ekonomiczna, optymalna).

•    Prędkość własna paralotni - skiadowa prędkości postępowej i opadania paralotni.

•    Protektor gąbkowy - specjalnie ukształtowany materac chroniący kręgosłup podczas upadku.

•    Przeciągnięcie-zwolnienie paralotni poniżej prędkości minimalnej i gwałtowny spadek siły nośnej.

•    Przeciągnięcie taśmami B - zdeformowanie i przeciągnięcie skrzydła przez ściągnięcie taśm B zwiększające opadanie.

•    Przelot - lot na większą odległość wykonany z wykorzystaniem prądów powietrznych.

•    Przelotka - element ustalający położenie linki sterowniczej blisko taśm nośnych.

•    Przewyższenie - osiągnięcie wysokości większej niż miejsce startu lub miejsce wyczepienia się z wyciągarki.

•    Przyspieszacz - urządzenie zmniejszające kąt natarcia paralotni, przez co zwiększające jej prędkość.

-R-

•    Rozpiętość skrzy dła - odległość między końcami skrzydła.

•    Równowaga chwiejna- powstaje, kiedy unoszące się powietrze jest cały czas cieplejsze od otaczającego.

•    Równowago obojętna - powstaje, kiedy uniesiona masa powietrza ma taką samą temperaturę i zatrzymuje się na dowolnej wysokości.

•    Równowaga stała - powstaje, gdy z powodu małego spadku temperatury z wysokością cieple powietrze nie unosi się.

-5 -

•    Siła Coriolisa - jest wynikiem różnych prędkości kątowych i liniowych punktów znajdujących się na tych samych południkach.

•    Siła nośna - składowa siły aerodynamicznej.

•    Sonda prędkości - przyrząd mierzący prędkość paralotni względem powietrza (v kitu).

•    Spadochronowanie - specyficzny rodzaj przeciągnięcia, wynikły z prędkości lotu bliskiej prędkości minimalnej.

•    Spirala - opadanie spiralne wynikłe z głębokiego skrętu połączone z dużym opadaniem i dużymi przeciążeniami.

•    Startowisko - miejsce umożliwiające start paralotnią, często specjalnie przygotowywane.

•    System hamujący - spadochronowy system ratunkowy umożliwiający lądowanie w sytuacji awaryjnej.

•    Tandem - paralotnia dwuosobowa.

-T-

•    Taśmy krzyżowe - taśmy łączące na krzyż odpowiednie elementy uprzęży, dla uzyskania większej stabilizacji uprzęży.

•    Taśmy nośne - taśmy grupujące dużą liczbę odchodzących od skrzydła linek nośnych.

•    Terinika - pionowe prądy powietrzne wywołane różnicami temperatur.

•    Troposfcra - najniższa warstwa atmosfery.

•    Trymery - klamry przy taśmach nośnych umożliwiające zmianę (np. zwiększanie) kąta natarcia skrzydła paralotni.

•    T urbulencje - różnego rodzaju i wielkości wiry powietrzne przemieszczające się zmiennie i chaotycznie.

•    Wariometr - przyrząd mierzący prędkości

-w-

pionowe aparatu latającego.

•    Wiatr dolinowy - wiatr wiejący wzdłuż dolin.

•    W'iatr gradientowy - silny wiatr wynikły z różnicy ciśnienia atmosferycznego.

•    Wiatr termiczny - wiatr wywołany ruchem termicznym powietrza.

•    Wiatromierz - urządzenie mierzące prędkość wiatni.

•    Wyciągarka - urządzenie pozwalające na start z terenu płaskiego i wyniesienie aparatu latającego na dużą wysokość.

•    Wydłużenie - stosunek rozpiętości skrzydła do jego średniej cięciwy.

•    Wysokościomierz - przyrząd mierzący wysokość.

•    Wysokość bezwzględna - wysokość nad poziomem morza.

•    Wysokość względna - wysokość od przyjętego punktu (podstawy) do najwyższego punktu obiektu.

•    Wyż - obszar, na którym utrzymuje się podwyższone ciśnienie atmosferyczne.

•    Zaczepienie końcówki skrzydła w linkach

-z-

(krawat) - uwięzienie części skrzydła paralotni w jej linkach.

•    Zawietrzna - część terenu czy przeszkody terenowej, po której spływa wiatr. Często jego przepływ jest turbulentny.