4

cięższe opadają na dno naczynia. Formy pasożytów są oddzielone od resztek kałowych, ułatwia rozpoznanie, a zagęszczenie zwiększa prawdopodobieństwo znalezienia jaj lub cyst.

Dekantacja. Dokładnie rozmieszać 5 g kału z niewielką ilością wody w 100 ml zlewce (jeżeli w probówce, to mniejsza ilość kału). Następnie dodać wody do górnej krawędzi zlewki i pozostawić na 30 minut. Zlać ostrożnie płyn znad osadu, ponownie dodać wody i pozostawić na 30 minut. Czynność powtarzać kilkakrotnie, aż płyn nad osadem będzie przejrzysty. Pobrać kroplę osadu za pomocą pipety, przenieść na szkiełko podstawowe, podbarwić płynem Lugola, przykryć preparat szkiełkiem nakrywkowym i oglądać pod mikroskopem.

Metoda formalinowo-eterowa (metoda Ritchie). Zmieszać około 1 g kału (wielkości orzecha laskowego) z 10 ml soli fizjologicznej lub formaliny. Przecedzić przez sitko lub gazę do probówki wirówkowej i wirować przez 2 minuty przy 2000 obr/min. Odrzucić supematant, a osad ponownie przepłukać solą fizjologiczną i odwirować. Czynność powtarzać aż do uzyskania przejrzystego supematantu. Po odrzuceniu supernatantu, do osadu dodać 10 ml 10% formaliny (może być sól fizjologiczna, jeśli kał był utrwalony) i 3 ml eteru. Probówkę zamknąć korkiem gumowym, dokładnie wytrząsać przez 30-60 sek., usunąć korek i wirować przez 2 minuty przy 1500 obr/min. Odrzucić 3 górne warstwy, pobrać kroplę osadu i oglądać pod mikroskopem.

Metoda formalinowo-octanowo-etylowa. Zmieszać około 1 g kału z 10 ml soli fizjologicznej lub 10% formaliny. Przecedzić przez gazę do probówki wirówkowej, odwirować przez 2 minuty przy 2500 obr/min. Supematant odrzucić, osad winien mieć objętość około 0.5 ml dla kału utrwalonego formaliną i 0.75 ml dla kału nieutrwalonego. Do osadu dodać 10% zobojętnionej formaliny (około 10 ml) lub wody destylowanej oraz 4 ml octanu etylu. Probówkę zamknąć korkiem gumowym, dokładnie wytrząsać przez 30-60 sek., usunąć korek i wirować 2 min. przy 2000 obr/min. Odrzucić trzy górne warstwy i badać osad na obecność pasożytów.

Jeżeli nie ma warunków do wykonania badań koprologicznych i zachodzi konieczność przesłania próby kału lub potrzeba zgromadzenia materiału do celów szkoleniowych, kał należy zakonserwować używając płynów utrwalających.

Płyny utrwalające i utrwalająco-barwiące.

Utrwalacz Schaudinna:

•    Nasycony roztwór chlorku rtęci - 2 części (32 ml)

•    Alkohol etylowy 95%    - 1 część (16 ml)

•    Do 100 ml tej mieszaniny przed użyciem dodać kwas octowy lodowaty - 5 ml Trwałość utrwalacza do 1 tygodnia. Utrwalacz jest jednym z najlepszych do utrwalania pierwotniaków jelitowych. Utrwalane nim rozmazy muszą być barwione trichromem.

16