50 (41)

92

duje się na półkuli północna], a pozycja końcowa B na półkuli południowe] Irys 2. M):

-    oblicz* się średnią długość geograficzną () tych pozycji Wynik zaokrągla się do pełnych stopni podzielnych przez 10 i wartość tę zaznacza się poniżej południka zerowego na diagramie B,

-    zaznaczyć należy na diagramie pozycję wyjścia A i pozycję końcową B, zakładając, że również ta ostatnia znajduje się na półkuli północnej.

-    z pozycji A i B wystawia się proste prostopadłe do równika. uzyskuje punkty P i Q.

-    pozycję A należy połączyć z punktem O. a pozycję B z punktem P. Otrzymuje się punkt przecięcia T.

-    z punktu T wystawić należy prostą prostopadłą do równika. otrzymuje się wówczas punkt V. który jest punktem przecięcia się ortodromy z równikiem,

-    łączy się pozycję wyjścia A z punktem V oraz po/yqę końcową B również z punktem V. dzięki czemu uzyskuje się wykres całej ortodromy. Odcinek AV wyznacza przebieg ortodromy na półkuli północnej, a odcinek VB na półkuli południowej.

-    współrzędne punktów lezących na prostej AV oraz na prostej V8 przenosi się na mapę Merkatora, pamiętając o tym, że szerokości geograficzne punktów leżących na odcinku VB są szerokością mi południowymi. Po połączeniu punktów na mapie Merkatora otrzymuje się przebieg ortodromy na tej maoie

Wykorzystując mapę Admiralicji 5029 należy pemiętać. że służy ona wyłącznie do wyznaczenia przebiegu ortodromy. a więc do wykreślenia jej na mapie Merkatora na podstawie współrzędnych punktów ortodromy wykreślonej na diagramie Nie wolno natomiast wykorzystywać diagramu do miarzenia długości ortodromy ani też do określania kątów drogi po ortodromie. gdyż zarówno odległości, jak I kąty drogi po ortodromie są bardzo zniekształcone Mamy przecież do czy menie z odwzorowaniem gnomonicznym, które charakteryzuje się du żymi zniekształceniami odległości i kątów.

23.2. Wykorzystanie mapy gnomon icznej do określania współrządnych punktów zwrotu, długości ortodromy oraz katów drogi po ortodromie

Sposób wykorzystania mapy gnomonicznaj do określania współrzędnych punktów zwrotu »«t podobny do omówionego w punkcie 2.3.1 sposobu wykorzystania do tego celu diagramów 5029 Po nan<es>enru pozycji wyjściowej A(f_A, X_A) i korteowej B |lf_B. A_#ł łączy sie |« linie P^rostą. która jest szukana ort od r oma przechodzącą przez punkty A i B łrys.2.151.

Należy ustalić na podstawie założonej wartości AA lub Af punkty zwrotu leżące na ortodromie. po czym określić ch współrzędna geograficzne (łf_N# k_H I. W*>ó i rządne punktów odczytane z mapy w takich skalach, a są to zwykle mapy informacyjne w skali mniejszej niż 1:10 000 000. potadata duże błądy Z tego też powodu omawiany sposób jest znacznie mniej dokładny od sposobu analitycznego.