5161

Rozdział 4. Przedstawicielstwo    105

■redy gdy dana osoba występuje jako pełnomocnik, mimo że nim nie jest lub—będąc ^Knomocnikiem przekracza granice umocowania.

■    W sytuacji kiedy fałsus procurałor zawrze umowę w cudzym imieniu, ważność zależy od potwierdzenia przez osobę, w której imieniu została zawarta (art. 103

■ KC). Przy czynnościach prawnych jednostronnych, w których oświadczenie woli i nie jest skierowane do określonej osoby, oświadczenie woli rzekomego pełnomoc-K mka jest zawsze nieważne, natomiast przy czynnościach prawnych jednostronnych, w których oświadczenie woli jest skierowane do określonej osoby, oświadczenie Kpekomego pełnomocnika będzie ważne, jeżeli adresat godził się na działanie bez Klocowania, a rzekomo reprezentowany oświadczenie to potwierdził (art. 104 KC).

■    W tym miejscu należy także wskazać na mogące się pojawić czynności w któ-Isych po obu jej stronach jest ta sama osoba tj. czynnościach prawnych z samym

sobą, czyli takich w których jedną stroną byłby przedstawiciel działający w imieniu ■sprezentowanego, drugą zaś tenże sam przedstawiciel działający we własnym ■mieniu lub w imieniu innego reprezentowanego. Analizując model przedstawidel-Istwa należy opowiedzieć się za poglądem, że przy przedstawicielstwie ustawowym ■awieranie takich umów jest zakazane (co do rodziców - art. 98 § 2 KRO, co do ■bpj^kuna - art. 159 § 1 KRO, co do kuratora - art. 178 § 2 KRO), z wyjątkiem wypadków, gdy czynność polega wyłącznie na bezpłatnym przysporzeniu na rzecz Reprezentowanego¹.

k Jeśli chodzi o pełnomocnictwo, art. 108 KC zawiera ogólną zasadę, że pełno-fenocnik nie może być drugą stroną czynności prawnej, której dokonuje w imieniu renocodawcy to samo dotyczy wypadku, gdy pełnomocnik reprezentuje obie strony². Od tej zasady przewidziane są jednak dwa wyjątki a mianowicie: jeżeli co innego iwynika z treści pełnomocnictwa albo jeżeli ze względu na treść czynności prawnej wyłączona jest możliwość naruszenia interesów mocodawcy, p Istotną przesłanką ważności przedstawicielstwa jest to aby czynność prawna Bnogła być dokonana przez przedstawiciela. Zasada, zgodnie z którą czynności Iprawnej można dokonać przez przedstawiciela, (art. 95 § 1 KC), doznaje dwóch hodzajów wyjątków. Pierwszą grupę stanowią czynności prawne, w odniesieniu do których przepis ustawy wyłącza możliwość ich dokonania przez przedstawiciela (np. sporządzenie oraz odwołanie testamentu — art. 944 KC, uznanie dziecka fr- art. 73 KRO). Nierzadko z treści przepisów prawa wynikają dodatkowe wymagania warunkując lub ograniczające możliwość działania przez przedstawiciela (np. zawarcie małżeństwa przez pełnomocnika - art. 6 KRO). Drugą natomiast grupę stanowią takie czynności prawne, a także zdarzenia prawne traktowane jako

1

Patrz uchwała SN (7) z dnia 30 maja 1990 r., OSN1990/10-11/124 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 1993 r., OSN 1993/9/165.

2

. ² Por. tezy uzasadnienia wyroku SN z dnia 9.03.1993, powołanego przypisie 7.