52 53

Str. 52 Spis treści Gambit królewski

Partia nr 4

Anderssen - Kieseritzky Londyn 1851

Trudno się oprzeć przed przedstawieniem - a dla wielu czytelników przypomnieniem - tej wspaniałej „nieśmiertelnej partii”.

Tak się jakoś złożyło, że zarówno ta partia jak i słynna Morphy -Konsultanci zostały rozegrane jako tzw. partie lekkie!.

1.e4 e5 2.f4 e:f4 3.Ac4 #h4+

4. <&f1 b5

Sens tego posunięcia polega na odciągnięciu gońca od punktu „f7”. Jest to pomysł amerykańskiego szachisty Bryana stosowany z powodzeniem przez Kieseritzky'ego. Anderssen i Morphy grywali tą pozycję oboma kolorami. Obecnie uważa się, że czarne nie mają w tym wariancie wyrównania.

5.i.:b5

Jak twierdzi Głazków, białe nie mają podstaw, aby nie przyjmować tej ofiary. Spójrzmy jak grał po

5. Jćb3 Morphy:

5.id>3 ^f6 6.£rf3 Wh6 7.£x3 M 8.ffo5&a6 9..ś.c4 A:b5 10.A:b5 ^h5 11 ,^e2 g5 12.£te5 Ag7

13.^g4 f3+ 14.^:f3 WbSIS.WeŻ 0-0 16.Jtc4 &C6 17.C3 sl?h8 18.We3 f5 19.#b6 f:g4+ 20.^:g4 ^f6+ 0:1 Stanley - Morphy, New York 1857.

5.. .£if6

Czarne mają też inne możliwości, choć również nie dające wyrównania.

5.. .1tb7 6.£\c3    7.?tf3 ^h6

8.d3 (8.d4! <£:e4 9.We2 #e6

10.<Ł:e4 W:e4 11.A:f4 z przewagą

-    Głazków) 8..Jk.c5 9.d4 Ab6

10. Ad3    (Głazków poleca

10.. .g5! 11.h4 2g8) 11.^e2 ^h5

12.c3 g5 13.g4 4^g3+ 14.£}:g3 Wh3+ 15.^f2 f:g3+ 16.h:g3 Wg4 17.&g5    £te5 18.Af6    ^d3+

19.®d3 2g8 20.&e5 We4 21.We4 Ae4 22.2ae1 d5 23.2e4 d:e4 24.2h7 c5 25.2f7 Ad8 26.Ag7 c:d4 27.c:d4 ŚLel 28.'&e3 Ad6 29.Af6 2g3+ 30.^e4 2go 31.^f5 2g2 32.2h7 a5 33.d5 Sa6 34.^c6 Af8 35.^e6 2g6 36.2c7 2a8 37.€}e5 2h6 38.£tf7 2h2 39.d6 2e2+ 40.Ae5 1:0 Anderssen -Pollmacher, Lipsk 1852.

5.. .f5 6.£&3 c6 7.Jta4 f:e4 8.^:e4

9.£\f3 Wh6 10.«e1 <£:e4

11. W:e4+ ^d8 12.d3 Ad6 13.Ad2 z wyraźną przewagą białych Świderski - Maroczy, Wiedeń 1903.

6. £sf3 Wh6

Jeśli 6...Wh5 to 7.£\c3 g5 8.d4 J.b7 9.h4    2g8    I0.3?g1 gh4

11.S:h4 %6 12.#e2 foe4 13.2f4 f5 14.^h4 %3 15.^e4 1:0 Short

-    Kasparow, Londyn 1993. Dodajmy tylko, że partia ta była grana w meczu pokazowym i jednym z warunków, jaki postawili organizatorzy, była konieczność wyboru posunięcia 4...b5.

Teraz czarne zamierzają wykorzystać pole h5 dla manewru £\h5-g3.

7. d?? £ih5?

Głazków zwraca uwagę, że czarno mogły grać 7...Jtc5 i po 8.d4 Jcb6 9.<?Y3 ŚLb7 10.jt.d3 powstawała / przestawieniem posunięć pozycja z partii Anderssen - Pollmacher (patrz uwagi do 5. posunięcia czarnych) Dlatego białe powinny grać 7.<Sc3.

8. £\h4? Znacznie silniejsze było 8.22g1 z dalszym g4.

8...Wg5? Należało grać 8...g6 9.g4 (9.g3 Ae7) ^f6 10.^g2 Wh3 11. A:f4 £}:g4 z dobrą grą czarnych.

9. £rf5 c6 Szansę na utrzymanie pozycji dawało 9...g6 10.h4 Wf6

10.g4£if6 11.Eg1

Białe ofiarowują figurę przechodząc do ataku. Dotychczas uważano, że pozycji czarnych nie da się już uratować. T. Lissowski i B. Macieja w swej świetnej książce „Zagadka Kieseritz-ky ego wskazują na fantastyczną możliwość 11...h5 12.h4 Wg6.

Nastąpiło jednak 11... c:b5 i wydaje się, że dopiero teraz partia czarnych jest przegrana.

12.h4 Wg6 13.h5 ^g5_13...£\:h5

14.g:h5 ^f6 15.£sc3 z dużą przewagą białych.

14. Wf3<^g8

Aby uwolnić hetmana z pułapki czarne muszą ponieść straty.

Słabe było również 14...^:g4 15 II:g4 W:h5 16<£c3

15. A:f4 I znów tylko we wspomnianej już książce autorzy zwra-

Str. 53

cają uwagę na jeszcze silniejsze

15. £\c3! i czarne nie mają obrony przed licznymi groźbami A:f4, ^:b5 czy £\d5.

15.. .Wf6 Białe mają olbrzymią przewagę w mobilizacji sił. Jeśli

15.. .Wd8, to 16.£ta3 i znów białe figury całkowicie panują nad szachownicą.

16. £\c3 Ac5 Nie ratowało

16.. .1.b7 17.£s:b5 (lub 17.%3) W:b2 18.£lc7+ si?d8 19.^2

17. £}d5 Najprostsze było 17.d4 A:d4 18.<ad5

17.. .#:b2 18.Ad6? Jak wykazali T. Lissowski i B. Macieja posunięcie to jest błędne. Wygrywało 18.Ae3 jak również 18.Se1. Po skrupulatne analizy odsyłam do „Zagadki...”

18.. .A:g1? Czarne miały jeszcze szansę obrony: 18... W:a1+ 19 ^e2 Wb2 wskazaną przez Steinitza.

19.e5 !!

Białe ofiarowują jeszcze wieżę! Posunięcie to robi niezwykle silne wrażenie.

19.. .#:a1+    20.<&e2    <£a6 Po

20.. .Aa6 21.£fc7+ &d8 22.£i:a6