433 (3)

parafiny. Jest lżejszy od wody. Może być stosowany w zakresie temperatur od —120 do +120°C. Jego wytrzymałość R_m jest w zakresie od 10 do 32 MPa, a wydłużenie przy zerwaniu od 20 do 1000%. Cechuje się bardzo dużą rezystywnością. Można go rozpuszczać w ksylenie po podgrzaniu.

Rozróżnia się polietylen wytwarzany metodą wysokociśnieniową (LD), o małej gęstości, miękki i krystaliczny w 65%, oraz niskociśnieniową (HD), o większej gęstości, krystaliczny w 85%, twardy i mający większą wytrzymałość.

Polietylen można łatwo barwić, ale źle przyjmuje druk i lakier oraz trudno się klei. Stopień krystalizacji można zmniejszyć przez szybkie ochłodzenie po zestaleniu. Jest wówczas bardziej przezroczysty i elastyczny, a także ma większą wytrzymałość w obniżonych temperaturach. Polietylen przetwarza się przez wytłaczanie, wydmuchiwanie, wtrysk, spiekanie. Może być też natryskiwany płomieniem lub osadzany fluidalnie na powierzchniach metalowych. Stosuje się go w postaci folii i do wyrobu opakowań, pojemników, nici chirurgicznych, izolacji, łożysk, artykułów gospodarstwa domowego i galanteryjnych oraz strzykawek, a także do impregnacji tkanin i papieru. Nie powinien być stosowany w kontakcie z tłuszczami zwierzęcymi i z mlekiem. W Polsce jest wytwarzany PE-LD pod nazwami Petrolen, Politen.

16.40. Co to jest polipropylen; własności i zastosowanie?

Polipropylen (PP) jest produktem polimeryzacji propylenu w obecności katalizatorów. Składa się z merów -CHz-CH-

CHaJ _n

W zależności od warunków reakcji polimery różnią się strukturą (taktycznością) i własnościami. Jest to tworzywo lekkie (ok. 0,9 Mg/m³). Własności mechaniczne są tym wyższe, im wyższy jest stopień taktyczności (krystaliczności). Polipropylen jest sprężysty do ok. 40% wydłużenia, a następnie płynie, osiągając wydłużenie ok. 1000%. Ma wyższą odporność cieplną niż polietylen (ponad 100°C), ale przy niskich temperaturach (< ok. —5°C) nie może być stosowany. Zastosowanie napełniaczy (włókno szklane, talk, mączka drzewna) w ilości 10+40% pozwala na uzyskanie większej wytrzymałości przy wyższych temperaturach.

Wytwarza się również polipropylen modyfikowany, który ma większą udarność i może być stosowany w niższych temperaturach. Inną metodą obniżenia temperatury stosowania PP jest jego

433