55 (195)

liczby jako wspólnej cechy zbiorów równoiic/u\ch określającej moc zbioru (liczba w aspekcie kardynalnym).

X Określenie, ile razy w rozpoznawanej wielkości mieści się wielkość jednostkowa, mierzenie wielkości ciągłych (liczba w aspekcie miarowym na począł ku na liczbach w kolorach).

4.    Określanie miejsca liczby w ciągu liczbowym, jej związku z liczbami sąsiednimi i poznawanie własności porządku w zbiorze liczb naturalnych (liczba w aspekcie ordynalnym porządkowym).

5.    Pisanie cyl r jako znaku graliczuego danej liczby (pokaz sposobu pisania i rozmieszczania poszczególnych elementów ey!Y w kratkach oraz ćwiczenia w tym zakresie).

6.    Rozkład liczby na dwa lub dowolną liczbę składników (skład liczby i jej stosunki ilościowe liczba w aspekcie algebraicznym).

7.    Zastosowanie liczby w praktyce (wżyciu) oraz w rozwiązywaniu zadań tekstowych.

Ptapy te można częściow o zmieniać i wracać do opracowanych. Najwięcej czasu przeznaczamy na opracowanie etapu s/óslego. W tym celu w' każdej lekcji powinny wystąpić ćwiczenia na konkretach, potem na liczbach, bez ich zapisu, i na końcu zapis działań za pomocą cylr i znaków działań.

2.6.2. Liczby naturalne pierwszej dziesiątki w ujęciu programu

Dział (> programu matematyki w klasie I pt. Liczby naturalne <><i0 do Ib zawiera następujące podstawowe treści kształcenia:

1.    Liczenie przedmiotów.

2.    Praktyczne posługiwanie się liczbą porządkową.

3.    Cyfry jako symbole liczb, zapisywanie liczb od 0 do !() za pomocą cyfr i ich odczytywanie.

4.    Porównywanie liczb z użyciem znaków: >. <.

Do treści pomocniczych (wspierających, stymulujących bądź prope* deutycznych) program zalicza:

a)    niezależność liczby przedmiotów od sposobu liczenia (tego samego zbioru przedmiotów),

b)    doliczanie i odliczanie jako praktyczne czynności dodawania i odejmowania,

e) porównywanie liczebności danych zbiorów i stwierdzanie o ile się różnią.

ii) /.ero jako liczebność zbioru pustego (mo/.na realizować bez używania określenia zbiór pux\\\ a stosować określenia: zero lub zero kształtów, jabłek ilp.),

e) porządkowanie danych liczb od najmniejszej do największej i odwrotnie.

/ działem b można wiązać treści innych działów. Mogą to być: a) rozpoczęcie realizacji działu 7. już po opracowaniu liczb od 1 do 5. h) realizacja w każdym temacie zagadnień działu 8 związanego z rozwiązywaniem prostych zadań tekstowych.

0)    częściowo można realizować zagadnienia działu 9 orazd/.ialit 10. a także 15.

Monografia danej liczby może obejmować jedną lub więcej lekcji. Zależy to od wielkości liczby i ilości ćwiczeń w jej składzie. Najczęściej na u prowadzanie liczb i i 7 przeznacza się jedną lekcję, na 3 i 4 po jednej lekcji, na liczby 5 j 6 po dwie lekcje. 7. 8. 9 po 3 lekcje, a 10 opracowujemy na wiciu lekcjach.

W trakcie kształtowania pojęcia liczby naturalnej pierwszej dziesiątki, poprzez szeroką realizację celów dydaktycznych, kształt ujemy niejako pr/y okazji (dodatkowo) wicie innych pojęć, które są niezbędne do zrozumienia liczb naturalnych, a także przygotowują do opracowania innych pojęć, które będziemy kształtować później lub utrwalamy pojęcia wcześniej ■dobyte. Zaliczyć do tego procesu należy:

,i l odkrywanie własności niezależności wielkości zbioru od sposobu liczenia.

!>) kształtowanie relacji mniejszości, równości i większości.

c)    wdrażanie do stopniowego zapamiętania kolejności liczebników i liczb

sąsiednich każdej liczby.

d)    opanowanie sposobu określania kolejności przedmiotów w zbiorze, »•) dostrzeganie związków między liczbą główną a porządkową.

1)    kształtowanie pojęć kolejnych liczb w różnych aspektach.

r) kształtowanie graficznego obrazu liczb w postaci cyfr i zdobywanie umiejętności ich pisania, li) kształtowanie pojęcia składu liczb.

0    kształtowanie pojęcia dodawania i odejmowania oraz zapisu działań w postaci formuły matematycznej i podstawowych związków między liczbami w działaniach,

p dostrzeganie przemieńności i łączności dodawania.

1    ) kształtowanie pojęcia miejsca liczb na osi liczbowej.

107