1
Kinezyterapia
We wszystkich okresach choroby usprawnienie powinno uwzględniać:
• oddziaływanie na psychikę chorego,
• przywrócenie sprawności krążenia w mięśniach kończyn dolnych,
• działanie adaptacyjne (możliwość wykonania tych samych ćwiczeń przy mniejszym zużyciu tlenu),
• działanie funkcjonalne (możliwość wykonywania czynności życiowych).
W leczeniu zachowawczym u chorych w I, II i III okresie choroby stosuje się:
• Ćwiczenia ułożeniowe typu Burgera. W pozycji leżącej tyłem pacjent unosi nogę pod kątem 45° i utrzymuje w tej pozycji przez 2-3 min, następnie opuszcza nogę w dół (poniżej poziomu ciała) na okres 2-3 min (do wystąpienia zaczerwienienia). Następnie układa nogę poziomo na okres 2-3 min (do uzyskania normalnej barwy skóry). Ćwiczenia prowadzi się, powtarzając cykl 3-5 razy, 2-3 razy dziennie.
• Ćwiczenia wg Ratschowa. W pozycji leżącej tyłem pacjent unosi nogi pod kątem 90° proste w stawachkolanowych. Stopy mogą wykonywać ruchy zgięcia i wyprostu. Taką pozycję utrzymujemy aż do wystąpienia bólu lub zmęczenia (okoł 2 min). Następnie pacjent opuszcza nogi poniżej poziomu i wytrzymuje aż do zaczerwienienia, po czym układa w pozycji poziomej (odpoczynek) na okres 2-3 min. Taki cykl powtarzamy 3-10 razy dziennie.
• W pozycji stojącej wspięcie na palce i na pięty (20 - 30 razy na min).
• W leżeniu na plecach ruchy imitujące jazdę na rowerze (2-3 min).
• Wchodzenie na schody, zaczynając od kilku stopni z wypoczynkiem 1 - 2 min.
• Pływanie w ciepłej wodzie (tylko jeżeli nie ma zgorzeli i martwicy).
• Trening marszowy z ustaleniem szybkości marszu, długości trasy i czasu wypoczynku.
Leczenie operacyjne
W zależności od stanu chorobowego pacjenta stosuje się trzy rodzaje operacji:
1. Operacie odtwórcze tętnic
Jeżeli operacja jest wykonywana w I lub II okresie choroby, można wykonywać masaż jak w fazie drugiej postępowania klasycznego, dostosowując postępowanie do okresu choroby. Należy omijać okolicę miejsca operowanego do czasu zagojenia się rany.
Do ćwiczeń przystępuje się w 24 godziny po zabiegu stosując:
• ćwiczenia oddechowe,
• ćwiczenia czynne stóp i rąk oraz połączenie tych ruchów z pogłębionym oddechem,
• w miarę możliwości wprowadza się ćwiczenia czynne podudzi.
2. Sympatektomia
Po operacjach usuwających lędźwiowy zwój współczul-ny prowadzi się szybką pionizację. Chory może rozpocząć chodzenie w 24 godziny po zabiegu.
Jeżeli operacja jest wykonywana w I lub II okresie choroby, można wykonywać masaż jak w fazie drugiej postępowania klasycznego, dostosowując postępowanie do okresu choroby.
113