56 (248)

W zakresie kinezyterapii stosuje się:

•    ćwiczenia oddechowe,

•    ćwiczenia czynne stóp i rąk oraz połączenie tych ruchów z pogłębionym oddechem,

•    w miarę możliwości wprowadza się ćwiczenia czynne podudzi.

3. Amputacje

Wykonuje się je w IV okresie choroby.

Jeżeli nie ma przeciwwskazań, można stosować masaż jak przy amputacjach.

W kinezyterapii stosuje się postępowanie jak przy ampu-tacjach.

2.1.3. CHOROBA RAYNAUDA

(MORBUS RAYNAUD)

Chorobę można określić jako napadowe zblednięcie, zasinienie, zaczerwienienie oraz drętwienie występujące pod wpływem zimna lub bodźców psychicznych. Przyczyną tych dolegliwości jest skurcz tętnic w częściach dystalnych (palce rąk i nóg, ręce, płatki uszu, koniuszek nosa).

Przyczyną choroby jest prawdopodobnie nieprawidłowy metabolizm noradrenaliny w obwodowych zakończeniach włókien nerwowych układu współczulnego.

Choroba występuje 5 razy częściej u kobiet niż u mężczyzn. Najczęściej pojawia się pomiędzy 20 a 40 rokiem życia. W okresie napadu można wyróżnić trzy okresy:

1.    Okres, w którym występuje miejscowe omdlenie z towarzyszącą bladością i utratą czucia palców rąk.

2.    Okres miejscowej zamartwicy podczas której występuje sine zabarwienie palców.

3.    Okres odruchowego rozszerzenia naczyń.

W okresie zblednięcia arteriole, kapilary i małe żyłki są obkurczone. W okresie sinicy arteriole są szersze, część krwi przepływa do kapilarów, które są rozszerzone i wypełnione krwią. W okresie silnego zaczerwienienia przepływ wzmaga się i chociaż kapilary stają się węższe niż w okresie sinicy, widać ich znacznie więcej, ponieważ są wypełnione krwią.

Zblednięcie palców rozpoczyna się od opuszek i postępuje ku podstawom palców i ku dłoniom. Kciuki najczęściej są wolne. W okolicy niedokrwionej chory odczuwa drętwienie, ucisk, pieczenie i ból. Palce stają się zimne i niekiedy pokryte potem. Ruchy są ograniczone. Stan taki utrzymuje się przez okres od kilku minut do 2 godzin i ustępuje samoistnie lub po ogrzaniu kończyny. W okresie ustępowania objawów może pojawić się lekki obrzęk, uczucie mrowienia i pulsujący ból palców.

W wyjątkowych przypadkach, równocześnie z zaburzeniami naczynioruchowymi palców rąk, występują podobne zaburzenia w naczyniach serca, siatkówki, mózgu i narządów jamy brzusznej. Równocześnie z objawami Raynauda występują wtedy: dławica piersiowa, zaburzenia wzrokowe i inne objawy brzuszne.

Często powtarzające się i długo trwające napady wywołują zmiany troficzne w postaci owrzodzeń, zmian w płytkach paznokci (wskutek rozrzedzenia struktury i zmian zanikowych w kościach paznokciowych paliczków), twardziny (skóry palców, nosa, twarzy i tułowia) i zgorzeli (wzdłuż brzegu paznokci i na opuszkach palców).

Przebieg choroby Raynauda może być lekki, średnio ciężki i ciężki. W postaciach lekkich zmiany są łagodne i przeważnie nie dochodzi do zgorzeli. Zmiany stabilizuj ą się na kilka lub kilkadziesiąt lat i często ustępują samoistnie. W postaciach cięższych napady występują częściej (nawet pod ^Pływem niewielkiego ochłodzenia lub małej emocji), trwają