wzajemne przemieszczanie się ramki fsfcpynki aparatu.
W przypadku gruntów małospoistycb (piaski gliniaste, pyły i pyły piaszczyste) dopuszczą się prędkości odkształceń I -r 1,2 mm/min, w przypadku pozostałych gruntów spoistych prędkość ta nie powinna przekraczać 0,05 mm/min.
Po uruchomieniu aparatu należy okresowo |eó tfl s.
I mm, tul., w zaUZnosit od jnęilkośęi iulk*/tultcA) notować na odpowiednim formularzu1):
— wzajemne przemieszczenie ramki i skrzynki aparatu, tzn. odkształcenie względne (c) próbki w kierunku działania siły ścinającej,
— wartość siły ścinającej (odczyt .t/ pa czujniku dy-na monie tru),
— zmiany wysokości próbki, ujemne (osiadanie) łub dodatnie (wypieranie).
W chwili, gdy w trzech kolejnych pTomentach od-.A czytów wartość siły ścinającej pozostaje stała lub ulega zmniejszeniu, należy aparat wyłączyć, w przeciwnym przypadku należy prowadzić ścinanie aż do osiągnięcia odkształcenia względnego ( - 10,0%. _
Bezpośrednio po wyłączeniu aparaty i odciążeniu próbki, należy ją wyjąć i oznaczyć wilgotność .zgodnie i z* 5.1: . - . . V ‘ •
-p całej próbki w przypadku próbek (> wymiarach około 60X60 mm,
— co najmniej*. fA, w przypadku próbek o wymiarach około 100X100 mm.
7.2.2.5. Badania pomocnicze. Należy wykonać dwa o/iiiir/imia w.ilp«»hu/.t i pi/»!»'k p«»bionyeh wg 1,7,7. V
7.2.2.6. Obliczanie wytrzymałości próbek na ścinanie (tj). Wytrzymałość próbek na ścinanie (7/) należy obli-
~.czyć w kPa: .. g| I
a) przy odkształceniu względnym próbek c < 10%.
I
| Na podstawie tych punktów należy wykfeślić przybliżoną prostą aproksymującą (wyrównującą) ir psafciy i sprawdzić, czy odchylenia punktów od §J prostej m \ przekraczają 25% wartości r/. Jeżeli któryś i punktów i wykazuje odchylanie większe, to nie aafefyfFfhE niać i należy wykonać dodatkowe oznaczanie tj SS aby łączna liczba 5. Dla obliczenia c, i #, |Bg9 | wstępnie obliczyć współczynniki a i b wg wtaeber.
1*1
1*1 \ Imf ą
w lal
b =
l«1 łrl ,m1
i*i i
Spójność (c%) należy obliczyć, v. kPu i do I kPa wg wzoru
Kąt tarcia Wewnętrznego (0,) takty obSttfi, w stopniach z dokładnością do 0J° wg wzoro 0, - arc tg a
iwy*
W równaniach powyższych:
Tf, — wartości wytrzymałość na ścinanie posacar-gólnych próbek, kPa, u; —. ńaprężedia normalne, kPa.
N — liczba śćiętych próbek uwzględniona w c/cniach.
V I
a (a i r)
w którym:
a — b) przy wg wzoru
maksymalna siła ścinająca, N, przesunięcie ramki aparatu, w mm, w stosunku do skrzynki, w momencie osiągnięcia siły równej Q„w,
długość boku próbki, w mm, przy t = 0%, od kształceni u1 względnym próbek e = 10%
w którym:
Q
0,9ir
I0J
(53)
100 200 300 kJO
Nóprążwia normalne - c.
rpn-B8/s-941&fM
maksymalna siku ścinająca, kształceniu e = ^ł09f.
w N, przy od-*
Rn 27
u —> długość boku pYóbki, w inm, przy t — 0%, J
7.2.2.7. Obliczanie spójności (c\) i kąta tarcia wewnę- 7.2.2.H. olilie/uuic śnttuiih tnUhylai kwadniionyił j irmeim (0 )- Po oblarem u wytrzymałości na ścinanie
(r,» wg 7.2.26 dlu co najmniej pięciu próbek, na leż v . Db poszczególnych par wartości fe o, nakiy i n* wAkreMc (przykład rys. 27) zależności r/do o na- 1 ‘łb,ic/>x< niżnitX' 4 oMwanyvh i obliczonych wartości j oh* punkty odpowiadające poszczególnym próbkom. wytrzymałości na ścinania, w kPa, wg wzoru • I
h K ' • * = Tfi - o, tg W, | c, (58) I
b) Wartości pomocnicze (xj i (j*) należy obłudy wg wzorów