Chromian(VI) ołowiu(II) można otrzymać przez stapianie chlorku ołowiu(II) z dwuchromianem(VI) potasu lub przez działanie na rozpuszczalne sole ołowiu(II) chromianem(VI) sodu lub potasu w środowisku słabo kwaśnym. Reakcja zachodzi między jonami ołowiu(II) i chromia-nowymi(VI) według równania:
Pb2+ +CrOr -*■ PbCr04.
Reakcja ta jest często stosowana w analizie chemicznej do ilościowego oznaczania ołowiu.
h
Chromian(VI) ołowiu(II) najłatwiej otrzymuje się przez działanie na zakwaszony kwasem octowym roztwór octanu ołowiu(II) roztworem dwuchromianu(VI) sodu lub potasu. Zakwaszenie roztworu kwasem octowym zapobiega wytrącaniu się zasadowych octanów ołowiu(II), które mogłyby zanieczyszczać wytrącony chromian(VI) ołowiu(II).
Reakcja wytrącania chromianu(VI) ołowiu(II) przebiega zgodnie z równaniem:
2Pb(CH3COO)2 + Na2Cr207 + H20 -> 2PbCr04 + 2CH3COONa +
+ 2CH3COOH.
Odczynniki:
3 • Hydrat octanu ołowiu(II) Pb(CH3COO)2 • 3 H2()
— 20 g t
2- Hydrat dwuchromianu(VI) sodu Na2Cr207 -2H20 lub dwuchromian(VI) potasu K2Cr207 — 10 g Kwas octowy, roztwór 1-moiowy — 30 cm3 Kwas azotowy(V), roztwór 1-molowy Kwas siarkowy(VI), roztwór 1-molowy Kwas solny 1-molowy Wodorotlenek sodu, roztwór 1-molowy Amoniak, roztwór 1-molowy
Sprzęt:
2 zlewki na 250 cm3 Cylinder miarowy na 100 cm3 Zestaw do sączenia Zestaw do ogrzewania Probówki Tryskawka
Wykonanie:
Do zlewki o poj. 250 cm3 wlać kolejno 30 cm3 1 -molowego roztworu kwasu octowego i 100 cm3 wody. W roztworze tym rozpuścić w temperaturze ok. 50°C 3 • hydrat octanu ołowiu(II) (20 g). Ostrożnie, silna trucizna!
W drugiej zlewce ogrzewając również do 50°C rozpuścić w 100 cm3 wody 10 g 2 • hydratu dwuchromianu(YI) sodu lub potasu (w razie potrzeby roztwory przesączyć). Następnie do roztworu octanu ołowiu(II) powoli wlewać, mieszając, roztwór dwuchromianu(VI) sodu. Tworzy się żółty osad chromianu(VI) ołowiu. Po ostygnięciu zdekantować roztwór znad osadu i osad przemyć przez dekantację.
Po przemyciu przesączyć, przepłukać na sączku wodą, osuszyć bibułą i sączek wraz z osadem wysuszyć w temperaturze 105—110°C. Wysuszony osad oddzielić od sączka, sproszkować, zważyć i obliczyć wydajność.
Niewielkie ilości preparatu umieścić w pięciu probówkach dodając do każdej z nich po 2—3 cm3 wody. Następnie do pierwszej probówki dodawać kroplami, aż do rozpuszczenia osadu, 1-molowy roztwór HN03.
Do pozostałych dodawać kolejno: do drugiej 1-molowy roztwór I l2S04, do trzeciej 1-molowy roztwór HC1, do czwartej 1-molowy roztwór NaOH, do ostatniej 1-molowy roztwór amoniaku, obserwując zachowanie się osadu pod wpływem dodawanych odczynników.
Opisać przeprowadzone doświadczenia podając zachodzące reakcje, zabarwienia roztworów, czy osad rozpuścił się całkowicie, czy nie rozpuścił się wcale oraz wnioski.
Chromian(VI) baru jest żółtym, krystalicznym proszkiem, o gęstości q — 4,5 g/cm3, bardzo trudno rozpuszczalnym w wodzie. Roztwarza się w kwasie solnym i kwasie azotowym(V), natomiast nie ulega działaniu zasad. Jest to związek silnie trujący.
Chromian(VI) baru można otrzymać przez działanie w środowisku zasadowym na chlorek baru dwuchromianem(YI) sodu albo potasu lub działaniem na wodorotlenek baru kwasem chromowym(YI) bądź chro-mianami(VI) sodu lub potasu.
Reakcję otrzymywania chromianu(YI) baru z chlorku baru prze-
129