6

c.    Chromian (VI)potasu K₂Cr0₄ wytrąca z roztworów soli ołowiu żółty osad chromianu(VI) ołowiu(II).

Pb²* + CrO«² -* PbCrO, 4

Chromian(VI) ołowiu(II) rozpuszaa się zarówno w kwasach jak i zasadach.

2PbCr0₄ + H* -♦ 2 Pb²* +    Cr^,² +    H₂0

PbCrO« + OH' -» PbOj²' +    Cr0₄²'    + 2HjO

Reakcje te udowadniają amfoteryczne właśdwośd jonów ołowiu(II).

Wykonaj na płytce porcelanowej dodając po kilka kropli odczynników.

d.    H₂S0₄ i rozpuszczalne w wodzie siarczany (VI) wytrącają osadów z roztworów ołowiu(II) biały krystaliczny osad, w odróżnieniu od Ag*.

Wykonaj reakcje na płytce porcelanowej dodając po kilka kropli odczynników.

3. Reakcje jonu miedzi - Cu²*

a.    NaOH i KOH wytrącają z roztworów soli miedzi niebieski osad wodorotlenku miedzi (II), który podczas ogrzewania ulega rozkładowi do czarnego tlenku miedzi(II) CuO i wody.

Cu²* +    20H -> Cu(OH)j 4 ^T » CuO 4 +    H₂0

Dodaj do probówki po len? odczynników, wymieszaj, a następnie ostrożnie ogrzewaj w płomieniu palnika. Zapisz obserwacje i reakcję w dzienniku laboratoryjnym.

b.    Z amoniakiem NH₄OH dodawanym powoli do roztworu soli miedzi (CuS0₄) strąca się zielonkawy osad hydroksosoli, rozpuszczalny w nadmiarze odczynnika.

Cu²* + S0₄²' +    20H" -♦ (Cu0H)₂S0₄4 + H₂0

siarezan(VI) hydro ksomiedzi (II) — zielony

(CuOH)₂ S0₄ + 8 NH₄0H ->    2[Cu(NHj)₄]²* + S0₄² + 20H + 8 H₂0

jon tetraamlnamiedzi(II) - intensywnie niebieski

Dodaj do probówki lcm³ soli miedzi a następnie dodawaj powoli, po ściankach probówki NH₄OH, (3 M roztwór amoniaku znajduje się pod wyciągiem). Zapisz obserwacje i reakcję w dzienniku laboratoryjnym.

c. K₄[Fe(CN)<] - heksacyjnożelazian(II) potasu (ielazocyjanek potasowy)

w środowisku kwasu octowego wytrąca ciemnobrunatny osad heksacyjanozalazianu(II) miedzi(II) (żelazocyjanku miedzi II)

2Cu²* +    [Fe(CN)_s]*- -+ Cu₂[Fe(CN)₆] 4

żelazocyjanek miedzi(II) - brunatny

Dodaj po kilka kropli roztworów do dołka w płytce porcelanowej.

4. Reakcje jonu - Fe²*

Sole żelaza II mają zabarwienie zielonkawe wskutek odwodnienia bezbarwnego jonu Fe²*. Jonu Fe²* utleniają się na powietrzu do Fe³* a szybkość utleniania zależy od środowiska, najszybciej utlenianie zachodzi w środowisku zasadowym, w obojętnym wolniej,

w kwaśnym zaś sole Fe²* są dość trwałe.

a.    NaOH i KOH wytrącają z roztworów soli żelaza (II) brudnozielonkawy osad wodorotlenku żelaza (□), który na powietrzu utlenia się do czerwonobrunatnego wodorotlenku żelaza (HI).

Fe²* +    20H    —> Fe(OH)i 1 - brudnozielonkawy osad

Fe(OH)₂ + 2H}0 + Oj -+ 4 Fe(OH)j i - czerwono brunatny osad

Wykonaj reakcje na płytce porcelanowej dodając 2-3 krople odczynników.

b.    Dichromiany Cr₂0₇²' utleniają w środowisku kwaśnym jony Fe²* do Fó³*

6Fe²* + CrjOj² + 14H* -» 6 Fe³* + 2 Cr³* + 7 H₂0 pomarańczowe    czerwone zielone

Wykonaj na płytce. Dodaj po kilka kropli roztworu soli i 2 M kwasu siarkowego.

c. KMnO, w środowisku kwaśnym utlenia jony Fe²* do Fe³* odbarwiając roztwór

5 Fe²* + MnO\‘ + 8 H* -» 5 Fe³* + Mn²* + Fe³* + 20H -► Fe(OH)₂ i fioletowa barwa roztworu    bezbarwne jony

Wykonaj na płytce. Dodaj po 2-3 kropie roztworu FeS0₄ i 2 M kwasu siarkowego, na koniec 1-2 krople nadmanganianu potasu.

5.    Reakcje jonu - Fe³*

a.    Wodorotlenki NaOH, KOH i NH«OH wytrącają z roztworów soli żelaza (III) czerwonobrunatny osad wodorotlenku żelaza (III). Wykonaj na płytce.

Fe³* +    30H' -> Fe(OH)j i - czerwonobrunatny osad

b.    Sól kompleksowa K«[Fe(CN)₍] - heksażelazian(II) potasu (żelazocyjanek potasowy) wtrąca z roztworów Fe³* w środowisku obojętnym lub słabo kwaśnym ciemnoniebieski osad tzw. błękit pruski. Wykonaj na płytce.

4Fe³* + 3[Fe(CN)*]* -♦ Fe«[Fe(CN)_s]₃ i

heksacyjanożelazian(HI) żelaza(III) - niebieski osad

c.    Tiocyjanian(rodanek) potasu -KSCN lub amonu -NH«SCN w słabo kwaśnym środowisku zabarwiają roztwór soli żelaza (III) na krwistoczerwony kolor rodanku żelaza (III). Reakcja jest odwracalna.

Fe³* + 3SCN «-> Fe(SCN)j

W nadmiarze odczynnika powstają jony kompleksowe od [FeSCN]²* do [FeSCN]³' a barwa roztworu pogłębia się.

Czułość reakcji jest bardzo duża i pozwala na wykrycie 1 części żelaza/1600 tyś. części wody. Wykonaj na płytce. Do roztworu soli dodaj jedna kroplę rodanku potasu.

6.    Reakcje jonu - Mn²*

a. Wodorotlenki NaOH, KOH i NH«OH wytrącają z roztworów soli Mn²* biały osad wodotlenku manganu(II).

d