67

lórki

krotnie wchodzą wyższe alkohole, woine kwasy tłuszczowe, węglowodory, ketony i ketoal-kohole. Do najważniejszych wosków zwierzęcych należą: wosk pszczeli, wosk wełny owczej, zwany lanoliną, i olbrot — wosk z czaszki wieloryba.

Th iszczę złożone są znacznie bardziej różnorodną pod względem chemicznym grupą lipidów. Obok alkoholu (glicerol lub sGngozyna) i kwasów tłuszczowych mogą one zawierać inne składniki, takie jak kwas fosforowy, cholinę, serynę, etanoloaminę, inozytol lubgalaktozę i inne cukry. Najbardziej rozpowszechnione wśród tłuszczów złożonych są glicerofosfolipidy zbudowane z glicerolu zestryfikowanego dwiema resztami kwasów tłuszczowych i resztą kwasu fosforowego (kwas fosfatydowy). Kwas fosforowy drugą grupą-OH łączy się wiązaniem estrowym z takimi związkami organicznymi o charakterze zasadowym (rys. 14), jak: cholina (lecytyny), kolamina (kefaliny), seryna (fosfatydyloseryny).

z metod

rzalność w tłusz-:n, chlo-bejmują

:wasami

w tłusz-cwasów sjami w conych,

>arzvstą rwęglo-r węgla, .Wśród i mowy, punktu kołowy, ym lub sza być

«₂ę-o-cif

o ¹ J°

■H— G—0—C\₀

I

HoC—0—?—Ob U 0

+ ^c«₃

«0—C%- Cfi₂ —n — ch₃

cholina

H0~Cłij-CH— N-H₃ 100'

seruna

kwQ5 foófołljdowij

RYS. 14. Budowa składników glicerofosfolipidów

■HO — Cłi^— C-H ^— Mi 3

kolamina

H-C-0 -cel

T + /^CH3

h₂c-0 — P — ch ch₃

0

Lipidy spełniają ważną rolę w odżywianiu zwierząt, gdyż stanowią wysokokaloryczny pokarm, który po całkowitym utlenieniu dostarcza ponad dwukrotnie więcej energii niż analogiczne ilości sacharyću lub białka. U niektórych zwierząt tucznych tłuszcze jako materiał zapasowy stanowią nawet 40% masy ciała. Tłuszcze zapasowe służą jednocześnie jako warstwa ochronna różnych narządów, np. tłuszcz okołonerkowy, oraz pełnią funkcję izolatora, ułatwiając regulację cieplną organizmu. Tłuszcze są również niezmiernie ważnymi składnikami błon komórkowych i cytopiazmatycznych oraz obecne są we włóknach nerwowych i tkance mózgowej.

W warunkach prawidłowych stężenie tłuszczów w surowicy krwi wynosi 0,45-1,0%. Poziom tych związków i ich składników wzrasta głównie po jedzeniu, po upływie 1—3 godz., osiągając we krwi maksimum po 4 godz.

oholi o