68ss

68

CO JESZCZE WARTO WIEDZIEĆ

Lektura

Zbiory

Encykolpedia sztuki starożytnej. Warszawa 1974, WAiF

Maria Nowicka Z dziejów malarstwa greckiego i rzymskiego. Warszawa 1988,

PIW

Gilbert-Charles Picard Sztuka rzymska. Warszawa 1975, WAiF Anna Sadurska W cieniu Panteonu. Warszawa 1965, Wiedza Powszechna Sztuka świata (T. II, rozdz. Sztuka rzymska- Anna Sadurska). Warszawa 1990, Arkady

Zbiory sztuki rzymskiej w muzeach polskich: Warszawa - Muzeum Narodowe

ZAGADNIENIA

PODSUMOWUJĄCE

TT

CU

co

-H

>

20

O

isi-

-<

i

>

1.    Jakie funkcje pełniła sztuka w Rzymie?

2.    Jakie cechy wspólne i jakie różnice występowały w poglądach estetycznych Greków i Rzymian?

3.    Które dzieła wykazują cechy rodzime sztuki Etrusków i Rzymian, a które inspirację sztuką grecką?

4.    Przemyśl temat: „Wpływ materiałów budulcowych i konstrukcji na kompozycję bryły architektonicznej".

5.    Jaka jest różnica między planem centralnym a podłużnym?

6.    Na czym polega realizm w sztuce? Znajdź przykłady dzieł realistycznych w sztuce polskiej.

7.    Posługując się konkretnymi przykładami, zreferuj, jakimi sposobami ukazywano przestrzeń w malarstwie rzymskim.

8.    Wykonaj w plenerze dwa szkice pejzażowe, sugerując przestrzeń różnicami walorowymi i perspektywą zbieżną.

9.    Zaobserwuj zmianę koloru przedmiotu w świetle i cieniu, ustawiając barwny, matowy przedmiot w naturalnym (słonecznym) oświetleniu bocznym.

10.    Na przykładzie architektury egipskiej, greckiej i rzymskiej wykaż ciągłość i przemianę form w sztuce starożytnej.

11.    Wyjaśnij krótko znaczenie następujących słów: forum, utylitaryzm, termy, alegoria, bazylika, realizm, perspektywa, narracja, iluzja, kapitała.

Sztuka wczesnego chrześcijaństwa II—VI w.

Wizja osiągnięta w świątyni i zjednoczenie następuje nie z posągiem, lecz z samym bóstwem... Kontemplacja nie jest widowiskiem, lecz inną postacią wizji: ekstazą.

Plotyn, III w. p.n.e.

Warunki rozwoju sztuki Religia

Religia chrześcijańska wywodzi się z monoteistycznej religii judaistycznej. Jej zasady zostały zawarte w religijno-historycznej księdze narodu żydowskiego - Starym Testamencie, a także w Nowym Testamencie obejmującym dzieje Chrystusa i pierwszych chrześcijan. Chrześcijanie wierzą, że jest jeden Bóg - istota bezcielesna i niewyobrażalna, istniejący w trzech osobach: Ojca, Syna, Ducha. Jednym z podstawowych dogmatów wiary jest przekonanie, że druga osoba boska - Syn w określonym momencie historii stał się Bogiem-człowiekiem i przyjął na siebie ludzkie winy, odkupując je przez śmierć na krzyżu. Wiara, że Bóg jest ojcem wszystkich ludzi uwypukliła podstawowy rys religii i jej główne prawo moralne: miłość do Boga jako do ojca i do ludzi jako braci.

Powyższe zasady stały się powodem prześladowania chrześcijan w pierwszych wiekach religii. Nie oddawali oni cesarzom czci boskiej i przyjmowali do swych gmin ludzi wszystkich narodowości, stanów i klas, również niewolników, naruszając tym samym ustalony porządek społeczny.

Zycie pozagrobowe w religii chrześcijańskiej pojęte jest jako uczestnictwo w życiu Boga.