69 (177)

wieranego przez zdrowe mięśnie antagonistyczne, czasami skojarzonym z wpływem wywieranym przez siłę ciężkości.

W chorobach górnego neuronu ruchowego zniekształcenia mogą występować pod wpływem działania spastycznych mięśni, utrzymujących część ciała w nienormalnej pozycji.

2. KLASYFIKACJA

Ze względu na specyfikę tego opracowania wygodniej będzie zgrupować choroby, które mająpodobne zespoły objawów oraz w zależności od tego, w którym neuronie lub neuronach rozwinęły się zmiany.

Po kolei zostaną zatem omówione:

1.    Uszkodzenia mózgu i rdzenia kręgowego:

a.    uszkodzenia górnego neuronu ruchowego,

b.    uszkodzenia dolnego neuronu ruchowego,

c.    uszkodzenia dróg czuciowych,

d.    inne uszkodzenia.

2.    Uszkodzenia nerwów obwodowych:

a.    urazy lub choroby pojedynczych korzonków lub pni nerwowych,

b.    zapalenia nerwów - nerwoból i kurcz.

3.    Choroby czynnościowe:

choroby, w których dotychczas nie znaleziono żadnych zmian patologicznych.

142

J

3. WSKAZÓWKI DLA FIZJOTERAPEUTÓW

W rehabilitacji chorych z uszkodzeniami mózgu i rdzenia kręgowego napotykamy na zmiany patologiczne, których nie można usunąć, gdyż raz powstałe uszkodzenie tkanki nerwowej jest trwałe i nieodwracalne. Uszkodzenia takie wywołują dolegliwości, które dołączają swoje działanie okaleczające do inwalidztwa spowodowanego przez samo uszkodzenie. Fizjoterapeuta zajmuje się tymi dodatkowymi dolegliwościami, gdyż leczenie może znacznie złagodzić ich skutki.

Pierwotnym celem leczenia jest przywrócenie choremu maksymalnej wydolności czynnościowej, tak aby mógł się uniezależnić od innych przy wykonywaniu czynności osobistych. Ogólnie mówiąc oznacza to:

1.    złagodzenie dolegliwości wywołujących inwalidztwo, np. stanu kurczowego,

2.    wyćwiczenie zachowanych przez chorego zmysłów do tego stopnia, aby mogły mu one zastąpić utracone, np. nauczenie go posługiwania się wzrokiem i słuchem w miejsce czucia mięśniowego i stawowego,

3.    zapobieganie przykurczom i zniekształceniom,

4.    utrzymywanie i zwiększanie ruchomości stawów,

5.    nauczenie chorego jak ma żyć ze swoim inwalidztwem, zarówno z fizycznego, jak i psychicznego punktu widzenia.

Aby leczenie przebiegało z maksymalną korzyścią dla pacjenta, fizjoterapeuta musi znaleźć odpowiedzi na następujące pytania:

1. W jakim stanie znajduje się chory?

•    Czy może opuszczać łóżko?

•    Czy jest stosunkowo ruchliwy i samowystarczalny?