6 (1592)

się z. technik obrazowania dynamicznego, aby mierzyć in vivo (przeżyciowo) znaczniki (markery) funkcji. Opóźniona dyfuzja cząsteczek wody może w ciągu kilku minut wykazać prawdopodobnie nieodwracalne niedokrwienne uszkodzenie mózgu w ostrych udarach, zaś napływ wstrzykniętego środka koni rastowego może pokazać obszar zmniejszonego ukrwicnia wokół uszkodzenia badanego dyfuzyjnie, wskazując obszary w dalszym ciągu „zagrożone” (np. Barber i in.,

I 1998), przy czym niektóre okolice okazuj się możliwe do uratowania przez udrożnienie zablokowanych tętnic (Parsons i in., 200- )J Hypoperfuzja (obszar niedostatecznego uki wienia) wykazana przez rezonans magnoJ tyczny dobrze koreluje z deficytami neurop sychologicznymi, czego przykładem mogą być deficyty „korowe” w przypadkach zawili łu podkorowego (Hillis i in., 2002).

Niedawną innowacją w MRI, która niesia ze sobą duże możliwości dla nciiropsycholoJ i ii Itinkcjonsilny rezonans magnetyczny ll<l) ()piera się on na zmianie intensyw-i 1'imlu w zależności od wielkości miej-' > przepływu krwi, dzięki czemu moż-i owad wzrost aktywności neuronów ¹ ilu wykonywania określonych zadań po— i li (Bandettini, Wong, 1997; Le Bihan,

' ludna z technik, wykrywająca kontrast m od poziomu utlenienia krwi (BOLD, I 'wyynution level dependent), wykorzy-i p u.unagnetyczne właściwości odtlenio-lii mnglohiny do zmiany sygnału MRI. ‘ uinijc się paradygmaty poznawcze za-i| mv przynajmniej dwa stany, w warian-^: idi ulnym różniące się tylko jednym parani poznawczym, i porównuje się obrazy ¹ '• l>\\ .lanie równowagi dynamicznej (stea-'■ "i |, uzyskane w każdym z tych stanów,

^I    i 'tu .lic-, które obszary są wybiórczo „ak-

0    iine"¹ (przy braku aktywności pozo-

¹    In I eeliniki takie stały się niezmiernie d u u iwane, jak wykazują autorzy prac bali i przeglądowych (Courtney i in.,

^II    l in hnw i in., 1995; Moseley i in., 1996;

•    i iii . 1995; Sercno i in., 1995; Stern i in.,

l ooiell i in., 1995). Funkcje można ...... również na poziomie chemicznym

• ......i spektroskopii rezonansu ma

ni 11. /nego (Kuzniecky, 1997). Dla takich .....Korzystna byłaby współpraca z neu-

•    hulogami, a stwarzają one wiele moż-' i lakiej współpracy.

" oinnio czynności idouloktrycznej mózgu

'»» i / technik badania najpowszechniej storno h w neurologii jest elektroencefalo-*•' diii l’olega ona na rejestrowaniu czynności

bioelektrycznej mózgu poprzez czaszkę, za pomocą elektrod umieszczonych na skórze głowy. Różnice potencjałów między dwoma punktami na czaszce wywołane przez aktyw ność mózgu są bardzo małe i muszą być wic lokrotnie wzmocnione, aby mogły uruchomił urządzenie rejestrujące, czyli pisak albo dni karkę atramentową. Średnia amplituda czyn ności bioelektrycznej mózgu wynosi około jed nej setnej amplitudy czynności bioelektrycznej serca. Zapis potencjałów mózgowych ma po stać fal od 1 do 100 Hz, o amplitudzie w giani cach od około pięciu do kilkuset mikrowoll Elektrody rozmieszcza się na skocze gto wy zwykle według standardowego schematu (ryc. 3.6), zaś czynność bioelektryczna po między każdą parą elektrod jest rejestrowa na jako jeden kanał. Kanałów zazwyi /aj |i i około szesnastu. Zestaw analizowanych w dl nym momencie różnych okolic można zmie niać, łącząc ze sobą inne pary elektrod w Izw montaż lub program, np. w jedne j części ha dania przy użyciu ośmiu kanałów można rc jestrować różnice potencjałów między ciek trodami Fp2-F8, F8-T4, T4-T6, 16 02 ora/ odpowiadające im pola po lewej stronic glo wy². W następnym „podejściu" można ba dać różnice w kierunku poprzecznym, np T3-C3, C3-Cz, Cz-C4, C4-T4 i w innych okolicach mózgu. W ten sposób można do kładnie przebadać całą powierzchnię nui/gu. porównując czynność bioelektryczna r<iżnyeh obszarów. Nowocześniejsze systemy cyfrowe umożliwiają rejestrowanie zapisu / ws/ysl kich miejsc naraz, co pozwala na uchwycenie przejściowych zmian przy użyciu różnych zestawów połączeń (montaży) elektrod. Inter pretacja polega na analizie podstawowych właściwości fal, tzn. ich częstotliwości, ampli tudy, kształtu i rozkładu (por. podręczniki, np. Niedermeyer, Lopes da Silva, 1982).

' l'i/•■/. ten parametr (pr/.yp. red. nauk.).

I' 11 / y st i| numerację mają z reguły elektrody umieszczone z prawej strony głowy, zaś nieparzyste ¹¹1 (przyp, red. nauk.).

1

Rycina 3.5. Rezonans magnetyczny (MRI): A - obraz w płaszczyźnie przyśrodkowo-strza! kowej, B - w przekroju poziomym (osiowym), C - obraz w przekroju poprzecznym z serii po miarów objętościowych w płaszczyźnie strzałkowej, D - pochodząca z tej samej serii pomiń rów trójwymiarowa rekonstrukcja wysokiej jakości, ukazująca szczegółowy obraz anatomiczny powierzchni bocznej mózgu (z pominięciem skóry głowy metodą segmentacji)