6 (718)

tych objawów skórnych pochodzi nazwa choroby). Zmiany stawowe są przelotne i me odgrywają większej roli w obrazie klinicznym. Choroba toczy się przez wiele lat. z okresami zaostrzeń i niekiedy bardzo znacznego podwyższenia temperatury. Uogólniający się proces zapalny wielonarzą-dowy doprowadza do zgonu.

Rozpoznanie jest trudne, zwłaszcza w okresie początkowym. Ułatwiają je charakterystyczne zmiany skórne. W pewnej liczbie przypadków można wykazać w surowicy obecność tzw. czynnika LE. świadczącego o reakcjach immunologicznych swoistych dla tocznia rumieniowatego.

Leczenie polega na podawaniu kortykosteroidów i leków immunosup-resyjnych. a w okresie zaostrzeń — także antybiotyków. Wyniki leczenia me są pomyślne i pozwalają jedynie na łagodzenie zaostrzeń i zwalnianie przebiegu choroby.

Choroba zwyrodnieniowa stawów

(osreoarthrosis dęformans)

Jest to proces chorobowy niezapalny, który można określić jako zużycie powierzchni stawowych na skutek nieodpowiednich warunków pracy tych stawów. Czynnikami usposabiającymi do powstawania zwyrodnienia stawów są urazy-1 mikrourazy zawodowe (np. wykonywanie pracy stale w jednej pozycji ciała), urazy termiczne (np. praca w zmmie i wilgoci), zaburzenia odżywiania, zwłaszcza niedobory białkowe oraz wapmo-wo-fosforowe (np. w okresie ciąży), wady postawy obciążające nierówno aparat stawowo-więzadłowy, znaczna nadwaga oraz inne czynniki metaboliczne (np. cukrzyca). Choroba dotyczy częściej kobiet, zwłaszcza w okresie po przekwitaniu. Przebieg jest przewlekły, o różnym zaawansowaniu. Może dochodzić do zesztywnień i zniekształceń niektórych stawów, z następczymi zanikami mięśni. Choroba zwyrodnieniowa stawów przebiega pod kilkoma postaciami, zależnie od miejsca występowania.

Zmiany zwyrodnieniowe stawów kręgosłupa dotyczą przede wszystkim chrząstek krążków międzykregowych. Krążki miedzykręgowe stają się cieńsze, tracą elastyczność, mogą pękać i przemieszczać się. Destrukcja krążków międzykregowych powoduje „osiadanie" kręgosłupa i zwężenie otworów międzykregowych, co może prowadzić do ucisków nerwów rdzeniowych, a przez to do wystąpienia bólów (bóle korzeniowe). W następstwie tych zmian tworzą się wyrosła kostne (osteofity) na brzegach

180