70 (186)

wpływają na samopoczucie ludzi przebywających w budynku. Dlatego nadmierne, poziome kołysania budynku mogą uniemożliwić jego normalną eksploatację.

W Załączniku Krajowym do PN-EN 1993-1-1 zaleca się, aby przemieszczenia poziome nie przekraczały następujących wartości granicznych:

•    w układach jednokondygnacyjnych (bez suwnic) H/150,

•    w układach wielokondygnacyjnych H/500,

gdzie H - poziom rozpatrywanego rygla względem wierzchu fundamentu.

W odniesieniu do układów wielokondygnacyjnych, wg Załącznika Krajowego do PN-EN 1993-1-1 wymaga się sprawdzenia przemieszczenia rygli (stropów) względem wierzchu fundamentu, natomiast w PN-EN 1990 sformułowano ograniczenia do układu jako całości i do każdej kondygnacji:

•    u - całkowite przemieszczenie poziome budynku o wysokości H,

•    u,- - przemieszczenie poziome kondygnacji o wysokości Hj (rys. 3.42).

3.8.4. Częstości drgań własnych

Według PN-EN 1990 w celu osiągnięcia zadowalającego zachowania się w warunkach użytkowania budynków- i elementów' ich konstrukcji z uwagi na drgania, zaleca się między innymi uwzględnienia następujących aspektów':

•    komfortu użytkowania,

♦    przydatności użytkowej konstrukcji lub elementów konstrukcji (np. rysy w ściankach działowych, uszkodzenia okładzin, wrażliwość zawartości budynku na drgania).

W celu nieprzekroczenia stanów granicznych użytko-walności konstrukcji lub elementu konstrukcji, z uwagi na drgania zaleca się utrzymanie częstości drgań własnych konstrukcji lub elementów konstrukcji powyżej odpowiednich wartości, zależnych od przeznaczenia użytkowego budynku i źródła drgań, oraz uzgodnionych z inwestorem i/lub właściwymi władzami.

Zgodnie z Załącznikiem Krajowym do PN-EN1993-1-1 częstość drgań własnych konstrukcji n (czyli liczba cykli w ciągu 1 sekundy) należy sprawdzać w pomieszczeniach użyteczności publicznej o rozpiętości stropu L> 12 m. Powinna ona wynosić co najmniej 5 Hz, gdyż inaczej tłum ludzi mógłby wprowadzić konstrukcję w drgania i doprowadzić do rezonansu mechanicznego grożącego jej zniszczeniem. Warunku tego można nie sprawdzać, gdy ugięcia od kombinacji obciążenia quasi-stałej w₂ (iys. 3.40) nie przekraczają 10 mm.

Częstość drgań własnych konstrukcji w pomieszczeniach użyteczności publicznej o rozpiętości stropu L > 12 m powinna wynosić co najmniej 5 Hz.

Rys. 3.42. Przemieszczenia poziome ramy

3.9. Obliczanie połączeń śrubowych

3.9.1. Wprowadzenie

Połączenia śrubowe stanowią jeden z podstawowych sposobów' łączenia elementów składowych stalowych konstrukcji budowlanych. Technologia tego typu złączy sprawia, że są one preferowane do zespalania elementów wysyłkow'o-montażowych na placu budowy (połączenia montażowa). W ostatnich latach nastąpił istotny postęp wiedzy w dziedzinie połączeń śrubowych, a także stosowanie w budownictwie na szeroką skalę śrub o wysokiej wytrzymałości. Wyniki tych najnowszych badań są ujęte w' PN-EN 1993-1-8:2006 Eu-rokod 3: Projektowanie konstrukcji stalowych. Część 1-8: Projektowanie węzłów. Zasady oceny nośności śrub podane w PN-EN 1993-1-8 oraz w PN-90/B-03200 różnią się często w przyjętych modelach obliczeniowych i szczegółowych propozycjach dotyczących projektowania węzłów.

Nośność obliczeniową śruby (połączenia, krytycznego przekroju złącza) według PN-EN 1993-1-8 wyznacza się ze wzoru:

gdzie:

C, - charakterystyka geometryczna elementu (np.: C,=A- pole przekroju trzpienia śruby, C_j=A_s- pole przekroju rdzenia śruby, C_; = dt - powierzchnia docisku śruby do ścianki elementu, itp.), a, - współczynnik korygujący (uwzględniający model wytężenia),

fi - parametr wytrzymałościowy (np.:/_v, f_yb - granica plastyczności stali odpowiednio łączonego elementu lub śruby, f,, f_{u i} - wytrzymałość na rozciąganie stali odpowiednio łączonego elementu lub śruby), y_Mi - częściowy współczynnik nośności.

W PN-EN 1993-1-8 we wzorach dotyczących oceny wytrzymałości łączników i połączeń współczynniki nośności y_Mj występują w' sposób .jawmy”. W PN-90/B-03200 częściowe współczynniki nośności nie występują w sposób "jawmy” i są uwzględnione w obliczeniowych parametrach wytrzymałościowych stali (np. wytrzymałości obliczeniowej stali f_d)

styczeń 2011

EUROKODY - ZESZYTY EDUKACYJNE Buildera - PROJEKTOWANIE KONSTRUKCJI STALOWYCH 77