85 (135)

ka spójności UE i jej realizacja w Polsce 85

Wpływ kolejnych poszerzeń na nierówności regionalne w UE

;ść krajów założycielskich Wspólnot Europejskich stanowiło względnie homoge-pod względem gospodarczym grupę, z wyjątkiem południowych Włoch, czyli tzw. tgiorno. Istotny wpływ na zwiększenie stopnia nierówności regionalnych w łonie not miały ich kolejne poszerzenia. Przykładowo PKB na mieszkańca przystępującej pólnot w 1973 r. Irlandii stanowiło ok. 60% średniej Wspólnoty (z uwzględnieniem tu siły nabywczej). Przystąpienie Grecji, Portugalii i Hiszpanii pociągnęło za sobą . liczby ludności Wspólnoty o 22%, ale zwiększyło jej globalny PKB tylko o 10% 6 r. PK B na mieszkańca tych krajów stanowił odpowiednio 59%, 55% i 70% średniej Zatrudnienie w rolnictwie wzrosło w związku z tym rozszerzeniem o 57%. Również ezenie Niemiec odbiło się na wzroście zróżnicowania obszaru UE pod omawianym łem. Rozszerzenie UE o Austrię, Szwecję i Finlandię (w 1995 r.) miało w tym za-niewielkie znaczenie, gdyż PKB na mieszkańca nowych krajów' członkowskich nie ał zasadniczo od średniej UE. Bezprecedensowy wzrost zróżnicowania regionalnych rów rozwoju gospodarczego na obszarze UE spowodowało natomiast rozszerzenie państw a Europy Środkowej i Wschodniej w 2004 r. Przyjęcie nowych członków' spo-,ało spadek średniego poziomu PKB na mieszkańca Unii o 13 pkt. proc. w stosunku inicj w' UE-15. Do U E przystąpiły kraje o poziomie PKB na mieszkańca o połowy zym niż w najsłabiej rozwiniętych państwach UE-15. O różnicach w' poziomach u gospodarczego nowych i starych państw' członkowskich świadczy fakt, że w' grupie łabiej rozwiniętych regionów poszerzonej Unii znajdowały się po tym rozszerzeniu :nie regiony nowych państw członkowskich, a w' gronie regionów' przodujących pod lem gospodarczym w UE nie było ani jednego z obszaru nowych państw'. Na skutek zenia UE o Bułgarię i Rumunię w 2007 r. dysproporcje te na obszarze Unii jeszcze y - o ile ich przystąpienie zwiększyło liczbę ludności UE o ponad 6%, o tyle łącznymi wzrósł w wyniku tego poszerzenia zaledwie o 1%. PKB per ccipita. tych krajów' lencie ich przystąpienia do UE wynosił odpowiednio 35% i 38% poszerzonej Unii. :cnie najbardziej rozw inięte regiony w UE-27, skupiające 10% ludności Unii, wykazują i PK B na mieszkańca 5-krotnie wyższy niż regiony najsłabiej rozwinięte. Najbogat-istwo członkowskie, Luksemburg, jest siedmiokrotnie zamożniejsze pod względem iu na jednego mieszkańca od państw a najuboższego, którym jest Bułgaria¹, mice pod tym względem na poziomie państw członkowskich obrazuje rysu-a, a na poziomie regionów' - mapa IVa, zamieszczone na stronie internetowej y Integracji Europejskiej im. J. Monncta SGH⁴. Znaczne regionalne dysproporcje omie rozwoju gospodarczego odnotowuje się również w obrębie poszczególnych członkowskich por. rysunek IVb na stronie internetowej Katedry⁵.

duży poziom zróżnicowań regionalnych jest raczej charakterystyczny dla państw rozwija-. Dla porównania: w Chinach i Indiach najbogatsze regiony wykazują PKB na mieszkańca zy wyższy od PKB na mieszkańca regionów najsłabiej rozwiniętych. W USA różnica jest upółkrotna, a w Japonii dwukrotna. Por. Komisja Europejska, Praca na rzecz regionów. ■egionalna Unii Europejskiej na lata 2007-2013, Luksemburg 2008. w. sgh .waw.pl/katedry/kie/uzupel nienia/wspolnepol ityki/

em.