8 podłoża 2

PODŁOŻA ♦ 47

Proces wzrostu drzewa

Na wiosnę komórki o cienkich ściankach niosą wodę i sole mineralne z korzeni do pozostałych części drzewa. Potem formują się komórki o grubych ściankach, by wzmocnić przyrastającą tkankę - drzewo z tego okresu jest ciemniejsze niż z wcześniejszej fazy wzrostu.

Biel i twardziel

Biel - warstwa pod korowa, to jaśniejsze, zewnętrzne partie pnia, w których następuje obieg soku; to magazyn substancji odżywczych. Warstwa ta składa się z żywych komórek, w przeciwieństwie do twardzieli, która stanowi wewnętrzną część pnia zawierającą martwe komórki, wypełnione powietrzem.

Słoje

To włókna pnia, wskazują kierunek wzrostu drzewa. Nachylenie słojów w stosunku do cięcia drewna bezpośrednio wpływa na jego wytrzymałość.

Faktura

Fakturę drewma determinuje w-iclkość i rozkład otworów komórkowych. Drzewa z dużymi otworami - dąb - mają chropowatą fakturę, bardziej odporną na wilgoć.

CIĘCIE DREWNA

Zazwyczaj drewmo tnie się prosto - w' poprzek pnia. Jednak ten sposób powoduje paczenie się desek. Deski cięte promieniowa są bardziej stabilne. Stara metoda

cięcia promieniowego lub ćwiartkami daje najlepsze deski, ale traci się przy tym dużo materiału. „Ćwiarlkowane” pnie są najbardziej chodliwym towarem. Takie właśnie deski należy stosować jako podłoże w malarstwie.

współczesne cięcie w ćwiartki

Wpływ słojów na deski

W przypadku prostego cięcia desek (u góry) ostatni słój jest ukośny w stosunku do powierzchni deski. Daje to większe możliwości ruchu niż w przypadku drewna ciętego „ćwiartkami" (u dołu).

Wyginanie

Powierzchnia deski może zginać się wzdłuż słojów (wyżej) lub w poprzek ich (u góry) powodując odkształcanie podobrazia.

DREWNO UŻYWANE

Proces schnięcia może trwać latami; dlatego wielu malarzy używa starego drewna, pod warunkiem, że nic ma w nim robaków' ani zgnilizny. Nawet dobrze wysuszone drewno ..rusza" się i mimo że ruch wzdłuż słojów może być mało znaczący, to ruch w poprzek daje się zauważyć.

Promieniste pęknięcia i szczeliny mogą pogłębiać się i mieć fatalny w'pływ na kruchą warstwę farby. Niemniej powłoka farby nie będzie całkiem nieplastyczna. a drewno może być dojrzalsze, mniej żyw'Otnc niż now'e nic wysuszone, szczególnie jeśli trzymane jest w stałej temperaturze i wilgotności.

RODZAJE DREWNA

Mamy dw-a podstawowe rodzaje drewna:

S miękkie - głów nie iglaste nagozalążkowc, o długich komórkach; zawierają dużo żywicy, szybko niszczeją ■ twarde - o szerokich liściach, wiecznie zielone lub zrzucające liście, okrytozalążkowc.

Mają krótsze włókna niż drzewa miękkie, ale są trwalsze i odporne na gnicie. Drewno na podłoża malarskie pochodzi z twardych drzew' klimatu umiarkowanego lub tropikalnego, choć czasem sięgamy po drcwuio miękkie.