8 podłoża

PODŁOŻA ♦ 59

dziej	wprowadza się mniejsze naprężenie
	do warstw farby oraz powłoki
kści	klejowej i olejnej przy spadku
	wilgotności względnej.
	Jedynym czynnikiem
fcą	powstrzymującym producentów

ledze.

r\ta

materiałów dla artystów od stosowania poliestru do podłoży miękkich jest jego splot, całkowicie różny od tradycyjnych. Niektóre tkaniny odznaczają się „włochatością’’, która może wspomagać przyczepność farby przy grubym, fakturowym malowaniu. Można ją jednak zeszlifować pomiędzy pierwszym a drugim gruntowaniem, aby uzyskać gładszą powierzchnię.

Naciąganie poliestru

Poliester naciągamy w taki sam sposób, jak len lub bawełnę, choć sugeruje się. aby zszywki umieszczać gęściej, by tkaninę rozciągnąć w dwie strony przed przypięciem (patrz s. 61).

SKORA

Dawniej skórę garbowano garbnikami pochodzenia roślinnego. Obecnie - skóry zwierzęce garbuje się przy użyciu chromu w procesie nadającym plastyczność, chemiczną stałość i dużą trwałość skórze. Tc cechy umożliwiają malowanie na niej. Surowe skóry zwierzęce nasyca się zasadami zmiękczającymi włosie, które następnie usuwa się ostrzami, po uprzednim przepuszczeniu przez walce. Oczyszczoną z włosia skórę myje się i garbuje siarczanem chromu w dużych bębnach obrotowych. Siarczan chromu skutecznie usuwa mieszankę biochemiczną otaczającą włókno zwierzęce. Następnie zastępuje się to tłustą cieczą zabezpieczającą przed nadmiernym wyschnięciem, nadającą miękkość. Tłustą ciecz stosuje się dopiero podczas farbowania. Skórę rozciąga się, a powierzchnię poddaje obróbce, w zależności od późniejszego zastosowania. Obróbki powierzchni dokonuje się za pomocą żywic poliuretanowych i akrylowych oraz nitrocelulozy. Artyści mogą kwestionować efektywność pokrywania podłoża zawierającego oleje nicschnące. ale procent jego zawartości nic wydaje się na tyle wysoki, aby spowodować „perlenie się" nałożonej farby lub brak przyczep n ości. pigment owa n y podkład akrylowy ma dobrą przyczepność do powierzchni. Stopień porowatości skóry i farby akrylowej, umożliwia absorpcję spoiwa gwarantującą adhezję i przenikanie w ilgoci. Wartość pH skóry wynosi od 3,5 do 4, lak więc jej kwasowość równoważona jest w pewnym stopniu przez zasadowość farby akrylowej, której wartość pH waha się od 9 do 10.

Ułożenie włosia na skórze zwierzęcej, czyli również włókien, gwarantuje stabilność podłoża. Jednakże miękka skóra jest bardzo rozciągliwa i, jeśli skóra ma służyć jako podłoże, musi być odpowiednio p rzy t w i c rdzo na do podłoża - klejem akrylowym lub polioctanem winylu.

Do takich celów najlepiej nadaje się skóra nic farbowana, nic pokrywana niczym na powierzchni. Po garbowaniu chromem będzie miała kolor bladoniebieski.

Skóra ma swoją miękką stronę z charakterystyczną ziarnistą powierzchnią i stronę nubukową. bardziej chropowatą, o lepszej przyczepności. Do malowania nadają się obie strony.

PERGAMIN I WELIN

Wykonane są z cielęcej, owczej lub koziej skóry. Skór nic garbuje się. tylko pozbawia włosia, rozciąga i skrobie. A oto poszczególne etapy produkcji.

Skórę świeżo zabitych zwierząt dokładnie myje się i zanurza w wapnie na kilka dni. by usunąć resztki włosów, w'cłny lub mięsa. Następnie skórę ponownie się myje, rozciąga i pozostawia do wyschnięcia, po czym skrobie po obu stronach, aby nadać równomierną grubość. Kredowanie i ścieranie delikatnym pumeksem nadaje gładkość pergaminowi.

Obie strony mogą być stosowane jako podłoża, dają nieco inne efekty plastyczne - skóra od strony zew nętrznej jest gładka, od strony wewnętrznej natomiast lepiej trzyma kolor.

Rodzaje miękkich podłoży

1    skóra chropowata

2    skóra gładka

3    tkanina poliestrowa

4    pergamin

ironia

imym

na

dek

iłtacic

•>-w:

' • \ ' • .

Ih

Ci*

-■