90 (90)

90 5. STRUKTURA ZŁĄCZY SPAWANYCH I ICH WŁAŚCIWOŚCI TECHNOLOGICZNE

5.4.4. Pękanie rozwarstwieniowe (lamelarne)

Niska plastyczność (określana procentowym przewężeniem Z próbki walcowej) stali konstrukcyjnych w kierunku prostopadłym do powierzchni i występowanie w tym kierunku naprężeń rozciągających własnych i/lub od obciążeń zewnętrznych może być przyczyną pęknięć w postaci rozwarstwienia blachy. Pękanie to pojawia się w trakcie spawania pod wpływem skurczu spawalniczego lub po spawaniu. Pęknięcia rozwarstwieniowe mieszczą się we wnętrzu blachy i rzadko dochodzą do jej powierzchni. Ich przełom jest płytkowy (rys. 5.10), podobny do przełomu rozszczepionego wzdłuż włókien drewna, stąd bierze się ich druga nazwa (ang. lamellar tearing - rozdarcie, dające fakturę warstwową, płytkową). Występują najczęściej wSWC, charakteryzują się schodkowym przebiegiem, złożonym z tarasów i uskoków. Klasycznego pęknięcia rozwarstwieniowego nie należy utożsamiać z rozwarstwieniem spowodowanym wadą hutniczą w postaci zawalcowanych tlenków (zendry), które dyskwalifikuje taki materiał do zastosowania w budowie konstrukcji.

Rysunak 5.10. Pęknięcia rozwarstwńniowo w daczach spawanych: o+d) typowa przafaiegi, a) przykład pęknięcia przabiagajęcago pod stratę wpływu ciapka spoiny / - pęjcmęc* lameta me

Pękanie rozwarstwieniowe jest wywoływane przez dwie grupy czynników. Do pierwszej należą naprężenia (własne cieplne, reakcje od zamocowania, eksploatacyjne) związane z konstrukcją węzłów spawanych i technologią ich wykonania, działające prostopadle do powierzchni blachy. Ryzyko pęknięcia rozwarstwieniowego maleje wtedy, kiedy stosuje się spoiwa niskowodorowe i dające spoiny o małej wytrzymałości i dużej plastyczności.