92 93 (3)

Rozdział 11

Zadania literowe

SERIE

Gdy zobaczysz w zadaniu testowym szereg na pozór nie powiązanych ze sobą liter, w ośmiu przypadkach na dziesięć możesz być pewny, że jest to jakaś seria alfabetyczna.

Oczywiście większość trików stosowanych w tego rodzaju zadaniach poznałeś już, ćwicząc się w rozwiązywaniu zadań liczbowych. Serie alfabetyczne różnią się od liczbowych jedynie tym, że oparte są na kolejności liter w alfabecie - czyli na znanym A, B, C - a nie na kolejności liczb - 1, 2, 3 itd.

Weźmy typowe, proste zadanie tego rodzaju:

Z39: Jakiej litery brakuje?

B D F H ?

Rozwiązanie uzyskujemy przeskakując co drugą literę alfabetu. Jeśli opuścimy A, C, E, G, 1, otrzymamy J jako poprawną odpowiedź.

Czasem, podobnie jak w zadaniach liczbowych, odstępy między literami rosną lub maleją zgodnie z jakąś regułą. Oto przykład:

Z40: Jaka będzie następna litera?

A E J O ?

W tym zadaniu odstęp między elementami serii każdorazowo wzrasta o jedną literę, co sprawia, że dobrą odpowiedzią jest Y.

1 tak jak w zadaniach liczbowych, luka może pojawiać się na początku lub na końcu serii. Dwa znaki zapytania są znowu dobrą wskazówką, że mamy do czynienia z serią podwójną, choć niektórzy autorzy testów zwodzą cię, pozostawiając tylko jedno wolne miejsce:

/II:    Uzupełnij szereg liter.

A Ż C Z E ?

S/.ercg ten to w gruncie rzeczy dwie serie. Znowu są to co drugie litery alfabetu, ale pierwsza seria zaczyna się od początku alfabetu, .1 druga od końca; brakującą literą jest więc W.

Dobre rady

Wykrycie powiązań między różnymi literami w serii zwykle jest me/.byt trudne. Trzy są tego przyczyny.

l*o pierwsze, zaczyna się tu od alfabetu i liczy, w jednym lub drugim kierunku, by znaleźć pozycje podanych liter. Innymi słowy musisz /.robić dwa kroki, a niejeden. Nic można więc żądać od ciebie wykonywania jakichś złożonych operacji matematycznych.

I rwałoby to zbyt długo i powodowało powstawanie przypadkowych błędów w liczeniu lub przekształcaniu serii liczb z powrotem na litery. Test nic badałby więc tego, co powinien.

l'o drugie, alfabet ma tylko 26 liter, podczas gdy liczb mogą byt setki i tysiące. Tak więc autor testu, mając do dyspozycji tylko 26 elementów, musi w zadaniach literowych ograniczyć się do tosunkowo prostych reguł.

l'o trzecie, z pewnością nic możesz się spodziewać, że przy określaniu pozycji liter w serii będzie wykorzystywane podnoszenie do potęgi drugiej lub trzeciej. Te i inne reguły związane z mnożeniem dużo bardziej nadają się do uwzględnienia w seriach lic/bowych niż literowych, bo w przypadku tych drugich zawsze hanl/.o szybko dochodzimy do końca alfabetu.

Dlatego większość reguł, jakie można spotkać, opiera się na dodawaniu lub odejmowaniu: na serie składają się na przykład co trzecie litery, co drugie litery liczone od końca alfabetu, kolejne tul początku i co trzecie od końca; odstępy wzrastają o jedną lub dwie litery.

W zadaniach z literami rzadko spotkasz się z czymś trudniejszym, niż podwójna seria, więc jej właśnie szukaj, gdy zawiodą i ię prostsze reguły.

Inną zasadą występującą w seriach alfabetycznych jest powra-i .tmc do A po dojściu do Ż. Przykład stanowić może poniższe zadanie: