78 (101)

ze sprężarką

—‘■CJ    M V Augusta

Rys. 40. Rury wylotowe silników czte-rosuwowych niektórych motocykli wyścigowych i sportowych

Silnik motocyklowy VINCENT 1000 cm³ miał również cylindryczne rury, podobnie jak silnik BRM 48 cm³ OHC do motocykla wyścigowego (1956 r.). Silniki motocyklowe firmy BMW zaopatrywano w rury wylotowe nieznacznie się rozszerzające ku końcowi (BMW RS54 — długość rury około 1,2 m przy 3500 obr/min). Podobne rury wylotowe miały silniki wyścigowe BMW RS39 wypuszczane w małych seriach na rynek oraz silniki NSU 350 cm³ ze sprężarkami. Niekiedy stożkowa część rury wylotowej ma większy kąt rozwarcia (np. silnik NSU z 1936 r., NSU Rennfox i Rennmax, a zwłaszcza silniki firmy HOREX, NORTON czy AJS).

Na podstawie produkowanych silników trudno byłoby podać regułę, w którym miejscu część cylindra z rury powinna przechodzić w stożkową. Niekiedy część cylindryczna stanowi ²/₃ długości rury (NSU 1936, MV-125), często połowę (niektóre silniki BMW), a czasem część stożkowa jest dłuższa niż cylindryczna (np. NSU--Rennfox). Przede wszystkim chodzi o to, aby spaliny wypływały bez szkodliwych zawirowań i jednocześnie bez zwężenia strugi u wylotu. Z tego względu kąt wierzchołkowy stożka nie powinien przekraczać 11° (rys. 40), tj. na długości 100 mm przyrost średnicy nie powinien przekraczać 20 mm. Przy kącie wierzchołkowym ponad 11° w stożkowej części rury wylotowej tworzą się zawirowania powodowane odrywaniem się strugi od ścian, co zwiększa opory wypływu.

Jak jednak wykazano, o prawidłowości doboru rury wylot o-

73