2,1-10- Powołanie grzesznej ludności do życia w Chrystusie. Ta sama moc Boża, która ? Chrystusa w dziele zbawienia jest w stanie ? grzeszną ludzką ze śmierci przez grzech.
Tezę o powszechności grzechu o potrzebie odkupienia wszystkich ludzi ilustruje Paweł na podstawie adresatów, adresatów potem na podstawie Żydów nawróconyćh(w3).
Dla niektórych fragment 2,1-5 wzorem mogła pieśń sługi Jahwe Iż 53.
Charakterystyka stanu śmierci duchowej- mówi o życiu niegdyś.
„Władca mocarstwa powietrza"- do szatana, którego Paweł gdzie indziej nazwie bogiem tego świata.
Powietrze- zakres działalności złych duchów, tłumaczy się wyobrażeniami ze starożytności- dla nas niezrozumiałe.
„działa w synach buntu"- trwałe zbuntowani przeciw Bogu (Żydzi I poganie), obraz panowania grzechu.
Wszyscy więc ludzie zasłużyli na gniew Boży
„zasługującym na gniew"- wyraz karzącej sprawiedliwości Boga, która dotknęła winowajców za opór przeciw objawieniu i za nieposłuszeństwo wobec Przykazań.
Po opisie powstania panowania śmierci-skutek grzechu, następuje w wersach 4-10 kontrastowy obraz miłosierdzia Bożego realizowanego w dziele odkupienia. Miłość Boga do człowieka wyraża się w tym, że człowiek ma udział w zmartwychwstaniu Chrystusa i wniebowstąpieniu.
W 8- na to zadanie powołał się synod w Oranges w 529r. pouczając, że i sam początek wiary jest darem łaski.
W10- zasada ontologiczna całkowitej zależności stworzenia od stwórcy.
W 12- przymierze izraelskie z obietnicami nowego przymierza, por. Jer 31,33-34. Zdaniem niektórych w 11-14.
Hymn być może już istniał wcześniej lub autor go skomponował.
Treść-Chrystus jako źródło pokoju i jedności.
Być może Paweł nawiązuje tu do Iż pojęcia pokoju-zbawienia. Może kryje się tu aluzja do murów świątyni, za którym był dziedziniec pogan.
Wyraz wzajemnej niechęci Żydów i pogan, i która pewnie miała źródła w separatyzmie Żydów.
W16 „w jednym ciele"- odnoszonego ciała fizycznego Chrystusa-Kościoła, a inni widzą aluzję do mistycznego ciała Chrystusa-Kościoła.
Rozdz.3- „apostoł pogan"
Po ukazaniu wcześniej dzieła odkupienia pod kątem powołania pogan do uczestnictwa w Kościele jako nowego Izraela.
Apostoł przedstawia swe własne posłannictwo w stosunku do pogan. To posłannictwo poprzedzone zostało przez objawienie Pawłowi. Tym posłannictwem tłumaczy Paweł więzienie.
W 2- zdanie wtrącone- wyjaśnienie misji wśród pogan. Aluzja do wydarzeń pod Damaszkiem.
W 3 „Opisałem"- jedni, twierdzą, że odnosi się do Ef 1-2, inni, że do listów w ogóle.
W 6- istota objawionej tajemnicy- współpracowanie pogan do uczestnictwa w dziedzictwie, ciele i obietnicy mesjańskiej, które to dobra urzeczywistniły się w Chrystusie i Kościele. Poganie są już współdziedzicami, już jest czas mesjański.
3,7- opis udziału Pawła w głoszonej Ewangelii poganom fb Paweł uważa za szczególną łaskę dla siebie.
„ze wszystkich świętych"- dotyczy tu apostołów a nie ogólnie chrześcijan.
chrześcijan 9- szczególna łaska apostolatu Pawła polega na ujawnianiu dotąd okrytego tajemnicą Bożego planu zbawienia. Okryty plan zbawienia zostaje teraz oznajmiony potęgą świata duchów za pośrednictwem Kościoła i na zasadzie szczególnej więzi z Chrystusem.
Urzeczywistniony plan zbawienia w Chrystusie- dla niewierzących jest źródłem ufności.
W 13- Wzmianka o więzieniu
3,14-21- modlitwa o zjednoczenie wiernych w Chrystusie. Zachęta do tego w 3,1, wyraz uwielbienia Boga.
Pierwsza prośba modlitwy dotyczy moce duchowej wewnątrz człowieka, ów wewnętrzny człowiek to wg niektórych człowiek odrodzony przez chrzest.
Druga prośba- 17a Trzecia prośba- 17b
Przygotowanie przez miłość adresaci mogą otrzymać następną łaskę- wl8- zdolność poznania ogromu określonego przez cztery wymiary (szerokość, długość, wysokość, głębokość).
Wiąże się to z mistycznym Chrystusem, ze zbawieniem, o którym w różnych aspektach jest mowa w całym Ef i fragmentach poprzedzających te modlitwę. Modlitwa zakończona jest prośbą o poznanie niepoznawalnej do końca miłości Boga i dojście tą drogą do eschatologicznej pełni z Bogiem.
3.20- 21- Doksologla- koniec części dogmatycznej Ef.
Następne rozdziały-część parenetyczna. Mówi ona o nowym życiu dawnych pogan ze szczególnym uwzględnieniem sprawy jedności, jaką winni utrzymać żyjąc w Chrystusie oraz kładzie nacisk na kontrast nowe życie- pogańskie życie.
Dołączone są przepisy życia rodzinnego.
5.21- 33- fragment dogmatyczny, na nowo przekazana nauka o małżeństwie chrześcijan.
LIST DO KOLOSAN Autentyczność
Problemy pojawiły się dopiero w XIX wieku zwłaszcza w kręgach protestanckich. Dziś ten krąg znacznie się poszerza.
Krąg niem.- to niepawlowy Krąg ang.- różnie Rakoczy- za autentycznością.
Za niepawłowym pochodzeniem przemawia-język, styl, teologia.
Język- tu 34 terminy nie występujące w NT, 15 słów spotkanych w NT, ale nie u Pawła, 10 terminów- tylko w Ef. Nie występują typowe dla Pawła terminy-sprawiedliwość, oprawo, zbawienie, objawienie. Brak wyrażenia- „bracia moi"
Teologia- chrystologia, tu ma charakter kosmiczny, co nie pojawia się w innych pismach Pawła. Idea Chrystusa- głowa ciała-Kościoła. Eschatologia- nie ma wzmianki o bliskości paruzji co jest głównym tematem 1-2 Tes. Nauka o zmartwychwstaniu specyficzna. Błędy zwalczane- typowe dla n a nie I wieku
Różne hipotezy:
- to było antygnostyckie opracowanie pawiowego pisma, które zaginęło
- pismo nieznanego nam ucznia Pawła
- autorem- uczeń sekretarz- miał dużo swobody.
Miejsce i czas powstania:
Jeśli jest to pismo Pawłowe- autora w więzieniu rzymskim (61-63).
Jeśli nie Pawłowe- powstało później, nie wiadomo gdzie.