9 (832)

685

DO JANA LORENTOWICZA

Brzuchowice, 31 V 1904

Szanowny Panie!

Czy zechce mi Pan po dawnej znajomości wyświadczyć pewną przysługę? Dwa miesiące temu nadesłałam do redakcji „Kuriera Codziennego” nowelę dra Andruszewskie-go pt. Ecce Homo. Nowela ta nie została zaakceptowana do druku. Upoważniłam red[aktora) „Ziarna” ¹ do odebrania jej, ale nie mogę się dopytać, co się z nią dzieje, i nie wiem, czy została wzięta. Ponieważ jest to jedyny skrypt autora i druk całej książki wstrzymuje się przez tę nowelę, proszę serdecznie o: l-o, jeżeli jest w redakcji, natychmiastowe wysłanie rekomendowanym listem pod moim adresem, 2-o, jeżeli została wzięta przez „Ziarno”, o zawiadomienie mnie kartką przez odwrotną pocztę.

Jak się Panu powodzi w Warszawie? Czy dobrze? Ja obecnie jestem na wsi i bardzo pracuję. Zmieniłam się bardzo pod względem usposobienia, które cofnęło się niejako we mnie i uspokoiło się zupełnie. Sama siebie nie poznaję — patrzę na moje czyny dawne z ogromnej odległości, nieraz się dziwię, nieraz się smucę.

Chciałabym przyjechać do Warszawy, ale Pan wie, że to już dla mnie niemożebne.    _x

Wyrazy przyjaźni łączę i o odpowiedź proszę.

Zawsze życzliwa

Zapolska

Adres: Galicja — Austria, Brzuchowice pod Lwowem, willa pr. Widta.

DO STANISŁAWA JANOWSKIEGO

[LWÓW, II 1905]

Dawno już chciałam odesłać ten akt^!, ale nie miałam adresu. Dziś mam go za pośrednictwem Heli Górskiej, która pisze, aby, co jest do przesłania, odesłać pod tym adresem. Akt ten odsyłam, bo jest on i tak wciągnięty przez notariusza, a potem fakt ten miał już miejsce. Podpisałam go, spłakałam się gorzko — i to wszystko.

Złote drobiazgi, do których dołączam solniczki, złożyłam u Solskich do odebrania. Nie chcę, aby wpadły w szpony pani Rychterowej [Bronisławy Janowskiej] i poszły do Żydów. Kochałam je po prostu, a ona nic uszanować nie potrafi, nawet i pamiątek. Więc niech tam będą, dokąd je Pan sam nie odbierze. A teraz proszę bardzo, proszę uważnie przeczytać ten list. Nie zawiera on nic ani przykrego, ani bolesnego. Przeciwnie, może Panu sprawić ulgę, a nawet dać pewność czegoś, czego Pan się nie spodziewa i nie wymaga, ale przecież co leży w głębi Pana i jest nieodłączną Jego troską.

W postępowaniu moim z Panem wiele zawiniłam. Wiem o tym. Ale zastanowiwszy się, czy nie znajdziesz Pan n i c na moje usprawiedliwienie? Obarczyłeś mnie Pan masą zarzutów, ale przypomnij Pan sobie, że zaczynałeś przybierać względem mnie, szczególniej w Zakopanem, ton fatalny. Mówiłeś: „głupia jesteś”, „psiakrew”... i inne bolesne dla takiej jak ja i dźwigającej cały ciężar pracy na sobie kobiety. Byłam bardzo podrażniona w mej miłości własnej. Dalej, tak Haluta [Górska ?], jak inni twierdzili, że gdy wyjechałam do Krakowa, Pan jawnie okazywałeś dla pani Baranowskiej] swoje sympatie. I to się przyczyniło do mego dalszego postępowania. Gdybym jednak wiedziała, że dr Andruszewski jest mężczyzną, nie byłabym nigdy zawiązywała z nim przyjaznego stosunku. Lecz ja od pierwszej chwili, z jego zwierzeń, z jego prawie spowiedzi wiedziałam, iż ten człowiek nigdy

135