B C strB C (2)

ZARAZA GAŁĘZISTA

Objawy chorobowe, Z ziemi tuż przy tytoniu wyrastają krzaczaste, niewielkie, kwiatowe rośliny z kremowymi łodygami i niebieskimi lub fioletowymi kwiatami. Po wykopaniu tytoniu stwierdza się, że pasożyt przytwierdzony jest przyssawkami do jego korzeni. Tytoń opanowany przez pasożyta karłowacieje, liście stają się żółtawe i mało treściwe. W czasie suszy więdnie i częściowo usycha.

Opis pasożyta. Zaraza gałęzista (Orobanche ramosa L.), zwana popularnie wilkiem gałęzistym, jest rośliną kwiatową pasożytującą na tytoniu oraz na 77 gatunkach roślin należących do rozmaitych rodzin. Między innymi pasożytuje na pomidorach, konopiach, chmielu, słoneczniku i dyni. Nie zawiera ona chlorofilu, a liście są zredukowane do łusek. Po przekwitnięciu wytwarza dużą ilość torebek nasiennych wypełnionych drobnymi nasionkami. Jedna roślina zdolna jest wytworzyć ponad milion nasion. Nasiona, niezwykle drobne i lekkie, są rozsiewane z łatwością przez wiatr. Mogą one kiełkować tylko w obecności korzeni rośliny żywicielskiej, do których młoda roślina pasożyta przytwierdza się, czerpiąc z nich pokarmy.

Znaczenie gospodarcze. Jeśli pasożyt pojawi się na pewnych terenach, to wytępienie go jest bardzo trudne, a szkody mogą być znaczne. Występuje on jednak w naszym kraju dość rzadko. W 1947 r. notowany był na plantacjach tytoni w 51 miejscowościach, w województwach: krakowskim, kieleckim i lubelskim; nie zagraża więc uprawie tytoniu w środkowej i południowej Polsce.

Zwalczanie. Zarazę gałęzistą należy zwalczać nie tylko na tytoniu, lecz na wszystkich innych roślinach żywicielskich, a więc przede wszystkim: pomidorach, konopiach, słoneczniku i chmielu. W ciągu lata kontroluje się dokładnie te plantacje i po zauważeniu charakterystycznych roślin pasożyta niezwłocznie je wyrywa i pali. Nie wolno dopuścić do dojrzenia i rozsiania się nasion. Na plantacjach opanowanych trzeba palić wszystkie resztki pożniwne (łodygi, korzenie). Najlepiej włączyć do płodozmianu rośliny, na których zaraza nie pasożytuje (zboża, trawy, okopowe).