BadaniaMarketKaczmarczyk7

2.4

Projekt doboru próby

Badania wyczerpujące są prowadzone dla populacji małych lub bardzo małych, w których pomiarowi poddaje się wszystkie jednostki składowe. Jednak większość populacji to zbiorowości bardzo duże, gdzie pomiarom poddaje się część populacji, którą nazywa się próbą, badania niewyczerpujące stanowią zatem większość wszelkich badań.

Na podstawie wyników pomiaru próby formułuje się wnioski opisujące całą zbiorowość. Postępowanie to nazywa się wnioskowaniem statystycznym. Celem dobom próby jest, na podstawie wyników jej pomiaru, opis badanej populacji.

Opis zbiorowości na podstawie dobranej z niej próby jest źródłem potencjalnych błędów wynikających z różnicy między rozkładem (strukturą) próby a rozkładem badanej populacji. Metody wnioskowania statystycznego pozwalają również na określenie wiarygodności uogólnień dokonanych na podstawie pomiaru próby oraz na określenie ryzyka bledli związanego z uogólnieniem.

2.4.1

Proces doboru próby

Proces doboru próby składa się z kilku sekwencyjnych etapów. Badacz, zanim przystąpi do pobrania próby z określonego wykazu i jej pomiaru, powinien zaprojektować ten proces. Jego idea została w sposób schematyczny przedstawiona w tablicy 2.1, a teraz zostanie omówiona dokładniej.

Ustalenie populacji badanej.

Populacja badana jest to skończona zbiorowość, o której badacz chce uzyskać określone dane.

Przykładem takiej populacji mogą być podróżni przechodzący przez międzynarodowy dworzec lotniczy i dokonujący zakupów w sklepie wolnocłowym, w związku z czym można poznać opinię na temat tego sklepu. Populacja badana wymaga ścisłego określenia, do czego można zastosować definiowanie operacyjne. W definicji operacyjnej wyodrębnia się takie składniki populacji badanej, jak podmiot (element) populacji, jednostka próby, przedmiot populacji (zakres) oraz czas, w którym jednostki próby będą poddane pomiarom. Podany przykład populacji badanej można więc przedstawić tak, jak na rysunku 2.6.

57