BadaniaMarketKaczmarczyk8

szczególnych grup społecznych w ramach jednej skali porządkowej. Skala laka została utworzona dzięki danym uzyskanym z pomiaru stanu posiadania określonego koszyka dóbr konsumpcyjnych trwałego użytku. Na rysunku 3.4 przedstawiono dwa warianty takiej skali w społeczeństwie francuskim w 1990 roku. W skład wspomnianego koszyka weszło 7 produktów: telefon, jeden samochód, radio samochodowe, karta kredytowa, zmywarka do naczyń kuchennych, kilka samochodów, komputer.

Pomiar porządkowy nie daje informacji o wielkości kolejnych różnic między przedziałami. Wiadomo, że A jest większe od B. ale nie wiadomo, o ile jest większe. Nie można powiedzieć, że nierówność (A - B) > (C - D) jest prawdziwa. Obrazuje to poniższy schemat, z którego wynika, że nie można dodawać i odejmować odległości na skali porządkowej:

_I_I_I_l_

DC    BA

Przyczyną jest brak jednostki miary. Działania arytmetyczne można przeprowadzać w bardzo ograniczonym zakresie, np. AD = AB + BC + CD. Nie można jednak porównywać odległości AB i CD. Przekształcając relacje porządkowe w liczby, nie można na nich wykonywać działań arytmetycznych. Można natomiast zastosować relacje „mniejszy niż” oraz „większy niż”.

Skale porządkowe mają duże zastosowanie w badaniach marketingowych, ponieważ służą głównie do pomiaru preferencji i postaw nabywców¹⁰. Wyróżnia się następujące rodzaje skal porządkowych ze względu na różnice w ich konstrukcji i przeznaczeniu:

1)    skale jednobiegunowe,

2)    skale dwubiegunowe,

3)    skale stopniowe,

4)    skale ciągłe.

Klasyfikacja skal porządkowych nie jest klasyfikacją rozłączną, ponieważ zarówno skale stopniowe, jak i ciągłe mogą być skalami jednobiegunowymi lub dwubiegunowymi, co ilustruje rysunek 3.5.

Budowa skali jednobiegunowej polega na tym, że przy danym jednym biegunie, drugi biegun jest jego negacją, przez co ten drugi zostaje z góry określony. Schemat tej skali jest następujący:

I biegun

II biegun

Różne odmiany skal porządkowych służące do lego celu zostaną omówione w końcowej części rozdziału.

88