CCI00087 (3)

szczególnych grup społecznych w ramach jednej skali porządkowej. Skala laka została utworzona dzięki danym uzyskanym z pomiaru stanu posiadania określonego koszyka dóbr konsumpcyjnych trwałego użytku. Na rysunku 3.4 przedstawiono dwa warianty takiej skali w społeczeństwie francuskim w IWO roku. W skład wspomnianego koszyka weszło 7 produktów: telefon, jeden samochód, radio samochodowe, karta kredytowa, zmywarka do naczyń kuchennych, kilka samochodów, komputer.

Pomiar porządkowy nie daje informacji o wielkości kolejnych różnic między przedziałami. Wiadomo, że A jest większe od B, ale nie wiadomo, o ile jest większe. Nie można powiedzieć, że nierówność (A - B) > (C - D) jest prawdziwa. Obrazuje to poniższy schemat, z którego wynika, że nie można dodawać i odejmować odległości na skali porządkowej:

I biegun

Silny i-1 Niesilny

II biegun

Różne odmiany skal porządkowych służące do tego celu zostaną omówione w końcowej części rozdziału.

Rysunek 3.5

Klasyfikacja skal porządkowych

Konstrukcja skali dwubiegunowej polega na tym. że drugi biegun skali nie jest określony. Drugi biegun jest zwykle przeciwieństwem, ale nie negacją. Oto schemat lej skali:

I biegun

Silny

Slaby

II biegun

Skale stopniowe są zbudowane w ten sposób, że — niezależnie od rodzajów biegunów — są podzielone na kilka stopni w formie przedziałów. W praktyce odwzorowywane odległości nie są równe. Jednak podczas cechowania instrumentu rysuje się je jako równe. Widać to na rysunku 3.6.

Rysunek 3.6

Pięciostopniowe skale porządkowe opisane liczbowo i werbalnie

Skala opisana	1_1_1 _1_1_ i
liczbowo	1	2	3	4	5
Skala opisana	I l		I '* I		l t
werbalnie	Bardzo duży	Duży	Średni	Mały	Bardzo mały

Nie można powiedzieć, że odległość między cechą „średni" i „mały” jest taka sama, jak między cechami „duży” i „średni”, chociaż w kwestionariuszu odległości te rysuje się jako jednakowe. Ma to na celu m.in. niesugerowanie respondentowi określonego wyboru na skali.

Skale ciągłe nie mają wyodrębnionych stopni. Stanowią one pewne continuum od stopnia najwyższego do najniższego lub na odwrót. Przykładem fizycznym takiej skali jest widmo ciągłe widzialnego światła białego. Oto schemat skali ciągłej:

Wysoki i-1 Niski

89