sprzyjającego lub niesprzyjającego dla postawy sformułowania danej pozycji w skali Likerta. W tablicy 3.13 pozycje I i 3 są sprzyjające, a 2 i 4 — niesprzyjające. Zachowanie odpowiedniego kierunku wartości numerycznych ma na celu uniknięcie sprzeczności w zliczaniu wypełnionych kwestionariuszy. Najtrudniejszą czynnością w konstruowaniu skali Likerta jest dobór i sprawdzenie poszczególnych pozycji. W budowie skali wyodrębnia się zwykle kilka etapów.
Etap /: Sformułowanie wystarczającej liczby pozycji (zdań) obejmujących możliwie wszystkie przejawy badanych postaw. Zdania te należy formułować tak, aby nie było kłopotów z rozpoznaniem ich jako zdań sprzyjających lub niesprzyjających. Powinny one też dokładnie odzwierciedlać postawy hipotetyczne. Na tym etapie nie ma żadnych ograniczeń co do liczby pozycji.
Etap 2: Przygotowanie kwestionariusza próbnego, gdzie wstępnie sformułowanym pozycjom przyporządkowuje się skale intensywności, jak to pokazano w tablicy 3.13.
Etap 3: Dobranie próbki respondentów z próby ostatecznej oraz przeprowadzenie pomiaru próbnego.
Etap 4: Zliczanie wypełnionych kwestionariuszy próbnych. Skalom intensywności przyporządkowuje się wartości numeryczne z uwzględnieniem ich odpowiedniej kolejności. Wynikiem zliczenia są sumy punktów dla każdego respondenta. Zakładając, że respondent wypełnił część kwestionariusza prezentowaną w tablicy 3.13 i przydzielił pierwszej pozycji ocenę „zgadzam się” (4), drugiej „całkowicie się zgadzam” (5), trzeciej — „całkowicie się zgadzam” (5) oraz czwartej — „ani się zgadzam, ani się nie zgadzam” (3), otrzymuje on łącznie 17 punktów.
Etap 5: Wybór pozycji, które dobrze różnicują postawy sprzyjające i niesprzyjające oraz wystarczająco silnie korelują z liczbą punktów zsumowanych dla każdego respondenta. W tym celu grupuje się respondentów według liczby uzyskanych punktów. Respondenci, którzy uzyskali dużą liczbę punktów, są nastawieni przychylnie do danego obiektu, a respondenci o najmniejszej liczbie punktów — mają postawę negatywną. Analizę mocy różnicującej poszczególne pozycje przeprowadza się za pomocą testu / lub jednej z metod korelacji. Po zakończeniu obliczeń pozostawia się te pozycje, które wystarczająco silnie rozróżniają respondentów o postawie pozytywnej i respondentów o postawie negatywnej. Powinna być przy tym zachowana równowaga ilościowa między pozycjami sprzyjającymi i niesprzyjającymi. Analiza pozycji skali Likerta ma na celu zwiększenie wewnętrznej zgodności i rzetelności instrumentu pomiarowego.
Analiza danych z pomiaru przeprowadzonego za pomocą skali Likerta polega na porównaniu i interpretacji zliczonych punktów dla poszczególnych pozycji albo dla poszczególnych respondentów lub ich grup.
129